Żyrandol

Żyrandol jest to rodzaj świecznika wiszącego montowanego do sufitu pomieszczenia, jego rozmiary i konstrukcje są bardzo różne w zależności od pomieszczenia – od niewielkich do skomplikowanych konstrukcyjnie składających się z dużej ilości ozdobnych elementów szklanych lub kryształowych. Jego historia zaczyna się już średniowieczu (V wiek) gdzie w sztuce sakralnej i zamkach był używany do oświetlania dużych pomieszczeń. Były to niezbyt skomplikowane konstrukcie mający kształt drewnianego krzyża przymocowanego do sufitu z ramionami na których umieszczano świece. Żyrandole krzyżowe były drewniane z biegiem czasu pojawiły się konstrukcie z kutego z żelaza w kształcie koła i brązu te ostatnie tylko w zamożnych posiadłościach. Okrągłe czyli obręczowe wzorowane na kole  gdzie do obręczy były przymocowane ramiona na świece a z czasem bogato zdobione wisiorkami kryształowymi. Żyrandol obręczowy w stylu empire w kształcie gruszki z brązu złoconego i  szkła kryształowego prawdopodobnie wyrób francuski z końca XIX wieku pochodzi z kolekcji Potockich dawnych właścicieli zamku jest jednym z czterech zdobiących Salę Balową. Żyrandol (wszystkie cztery) są zelektryfikowany, żarówki przymocowane są do trzonu złożonego z grubego pręta mosiężnego. Środkowa obręcz nad którą znajduje się dekoracja z pionowych szlifowanych sznurów paciorków jest szeroka zdobiona złoconym brązem z ornamentem przeplatujących się wieńców laurowych przedzielonych w sześciu miejscach prostokątnymi elementami z dekoracją kwiatową zwieńczonymi urnami o owoidolnym kształcie połączonych liściastą girlandą. Poniżej głównej obręczy znajdują się zmniejszające się ku dołowi  obręcze ,które w raz ze zdobiącymi je kryształowymi wisiorami ułożonymi w frędzle nadają całości kształt gruszkowaty. Zakończeniem żyrandola jest kryształowa kula przytwierdzona do głównego trzonu wielobocznie oszlifowana. Natomiast u guru żyrandol zamyka mała obręcz (górna) ze złoconym obramieniem zwieńczona złoconymi liśćmi w kształcie sterczyn ułożonych promieniście. Żyrandol przymocowany jest do sufitu grubym Łańcuchem o dużych ogniwach.

Przemysław Kucia