![MNS/N/13249 aureus - Ujęcie awersu. Moneta z wizerunkiem cesarza na awersie i boginią Salus karmiącą węża na rewersie. Na awersie popiersie cesarza w zbroi i paludamentum w prawo. W otoku tytulatura: IMP CEAS L - VERVS AVG. Wokół obwódka z liści laurowych.](/brepo/panel_repo/2022/04/07/ujbmdv/contain-360-1000-max-mns-n-13249-dscf3303-public-clear-i-ppp.webp)
Aureus
162 — 163
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Monety antyczne
Kryzys polityczny i ekonomiczny Cesarstwa Rzymskiego w III wieku znalazł odbicie w systemie monetarnym. Dewaluacja denara skutkowała rozwinięciem systemu nominałów średnich. W latach 214–215 cesarz Karakalla wprowadził nową jednostkę monetarną – antoniniana, wartości nominalnej 2 denarów. Moneta bita ze słabego srebra stopniowo, w wyniku obniżania zawartości szlachetnego kruszcu, przekształciła się w bezwartościowy pieniądz miedziany. Pod koniec lat sześćdziesiątych III wieku, antoninian ważył ok. 3g i zawierał zaledwie 2–3% srebra. Na stemplach tradycyjnie występuje wizerunek cesarza oraz personifikacje idei i cnót, które w okresie panowania Filipa I Araba (244–249) szczególnie eksponują elementy wojskowe. Filip wybrany na cesarza wolą żołnierzy, musiał schlebiać wojskowym i liczyć na ich lojalność. Poprawne stosunki z senatem nie gwarantowały cesarzowi spokojnych rządów. Odsunięty od władzy przez zbuntowanych żołnierzy zginął w bitwie w 249 roku.
Na seriach antoninianów cesarz wyobrażony został w koronie promienistej, która była atrybutem słońca i uosabiała boskie pochodzenie władzy cesarskiej. Portret uzupełnia krótka legenda z imieniem oraz tytułami imperatora i augusta. Warto przypomnieć, że przydomek imperatora władcy otrzymywali zgodnie z wolą żołnierzy, a tytuł augusta nadawany był za zgodą senatu. Na rewersie muzealnego egzemplarza, stojącej personifikacji wierności i lojalności (Fides), towarzyszy znak bojowy (vexillum) i sztandar, które wraz legendą: FIDES EXERCITUS (Fides waleczna) nadają wyobrażeniu militarną wymowę. Fides cieszyła się w Rzymie kultem państwowym sięgającym III wieku p.n.e. We wczesnym okresie cesarstwa bogini występowała „cywilnie”, jako Fides Publica z koszem owoców i ziaren, później przy wyjątkowo silniej roli wojska przeobraziła się w wyobrażenie o konotacjach militarnych. Odwołanie się do Fides w końcowym etapie mennictwa Filipa Araba mogło wynikać z poczucia słabości własnej pozycji.
Genowefa Horoszko
Inne nazwy
antoninianus
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 2.1 mm, średnica: 22.2 mm
Rodzaj obiektu
moneta
Technika
bicie
Tworzywo / materiał
srebro
Pochodzenie / sposób pozyskania
zakup
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Lucjusz Werus, cesarz rzymski
162 — 163
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Aleksander Sewer, cesarz rzymski
231 — 235
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Teodoryk, król Ostrogotów
471 — 526
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.