Pokrywka kopulasta

Szklana pokrywka z wysoką sterczyną będąca dawniej kompletem do nieznanego obiektu. Ten fragment naczynia zawdzięcza swój niezwykły wygląd w dużej mierze materiałowi, z jakiego został wykonany – czarnemu, nieprzezroczystemu szkłu, nazywanemu „hialitem”. Nazwa inspirowana greckim słowem oznaczającym szkło („hyalos”) została mu nadana przez samego twórcę tej XIX-wiecznej nowinki technologicznej. Georg Franz August Longueval, hrabia Buquoy (1781-1851) był matematykiem, fizykiem, chemikiem i filozofem, a także właścicielem kilku hut szkła. Dzięki swoim szerokim zainteresowaniom oraz eksperymentom uzyskał nową recepturę na masę szklaną o kolorze głębokiej czerni. Została ona wprowadzona do produkcji w 1817 roku. Dzięki swojemu niezwykłemu kolorowi wyroby z niej, takie jak filiżanki, flakoniki, wazony, pojemniki na herbatę czy świeczniki szybko stały się towarem modnym i pożądanym. Moda na hiality trwała jednak stosunkowo krótko – mniej więcej do końca lat 40. XIX wieku, później ustąpiły one miejsca innym wyrobom szklarskim (głównie szkłom barwionym w masie na inne kolory), choć wciąż pojawiały się na rynku.

Przedmioty hialitowe często dekorowano w technice złocenia, które wyglądało bardzo efektownie na błyszczącej, czarnej powierzchni. W ten sposób ozdobiono także wilanowską pokrywkę – stosując głównie elementy geometryczne, takie jak trójkąty czy siatkę z krzyżykami w miejscach przecięć linii. Tego typu zdobienie pojawia się na wielu XIX-wiecznych przedmiotach wykonanych z hialitu.