Szpila z brązu ze Świchowa

Znakomicie zachowana szpila z brązu o wysokich walorach wystawienniczych charakteryzuje się specyficznie ukształtowaną szyjką, nazywaną łabędzią, która zwieńczona jest trzema ozdobnymi zgrubieniami, tworzącymi podstawę dla okazałej wazowatej główki. 

O kontekście odkrycia zabytku brak jest niestety konkretnych danych. Z lakonicznych informacji archiwalnych widomo jedynie, że szpila pochodzi z pomorskiej miejscowości Świchowo w powiecie lęborskim, a do zbiorów muzealnych została zakupiona w 1937 roku od miejscowego rolnika. Możemy jedynie przypuszczać, że znalazł on przedmiot przypadkowo, podczas rutynowych prac polowych.

W pradziejach szpile były ważnym elementem stroju. Obok ozdobnej, spełniały także funkcję użytkową – wykorzystywane były chętnie do spinania odzieży zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn.

Szpile z łabędzią szyjką tworzą bardzo liczną grupę znalezisk archeologicznych spotykanych w kulturze łużyckiej i pomorskiej okresu halsztackiego, przypadającego na lata około 750–400 BC. Wykonywane były i z brązu, i żelaza. Różnią się między sobą jednak główkami, które występują w formie pierścieniowatych zgrubień, stożków, uszek a także miniaturowych waz. Jako że były częścią stroju, wskazującą na społeczny status właściciela takiej ozdoby, często znajdowane są w grobach.

Dorota Kozłowska