Marienwerder — Partie an der Kaffeetreppe | Kwidzyn — fragment przy Schodach Kawowych

Widokówka „Marienwerder — Partie an der Kaffeetreppe” („Kwidzyn — fragment przy Schodach Kawowych”) przedstawia widok dawnej Danzigerstrasse (ob. ul. Gdańska) z zabudową miejską i Schodami Kawowymi na tle dzwonnicy katedry oraz szczytu zachodniego skrzydła zamku. Kartka bez obiegu pocztowego. Wydawcą była ogólnoniemiecka firma z Magdeburga (potem Drezna) Reinicke & Rubin, która od końca XIX wieku specjalizowała się w produkcji i dystrybucji pocztówek powstających w różnych technikach.

Na pierwszym planie ekspozycji, po prawej stronie widoku znajdują się tytułowe schody w otoczeniu drzew. Umożliwiały one łatwiejszą i szybszą komunikację pieszą pomiędzy dawnym Przedmieściem Podolice a centrum Kwidzyna leżącym już na wysoczyźnie. Precyzyjniej mówiąc, trakt ten łączył ulicę Gdańską z uliczką Kawową, która biegła po łuku wzdłuż reliktów murów miejskich od Targu Rybnego, aż do arkad krużganków znajdujących się na dziedzińcu zamku. Przyjęte nazewnictwo — Schody Kawowe — w świetle przekazów mówionych związane było z przemytem towarów luksusowych, w tym wycofanej z handlu kawy w okresie wojen napoleońskich, sprowadzanej do miasta z portu w Korzeniewie. To wówczas mógł powstać ten przemytniczy szlak, który nie tylko skracał drogę, ale pozwalał omijać główne i patrolowane drogi prowadzące do Kwidzyna.

Według typologii były to schody rozdzielone (zespolone dwustronnie, przechodzące w jednobiegowe proste), wybudowane w konstrukcji drewnianej, a potem kamienno-drewnianej. Od co najmniej 1837 roku uwieczniano je chętnie na widokówkach czy fotografiach, jako cenny element małej architektury. Od ponad 200 lat trakt ten pełni nadal swoje komunikacyjne funkcje, przy okazji trwale wpisując się w przestrzeń ulicy Gdańskiej. Jest to ważny społecznie i historycznie akcent tożsamościowy tego miejsca, o znacznej wartości niematerialnej, utrzymujący historyczne nazewnictwo.

Łukasz Rzepczyński