Mężczyzna - portret

Wpisany w ośmiokąt portret młodego mężczyzny – z włosami zakrywającymi uszy i opadającymi na kark, grzywką oraz wąsami – ukazuje go z całą pieczołowitością. Odczuwalna bryłowatość głowy, którą podpowiada modelunek światłocieniowy, współgra pięknie i osobliwie z malowanym płasko plamą dekoracyjną strojem. Malarz nie pominął żadnego szczegółu, którym mógł wzbogacić ornamentykę tego ubioru. Hafty na rękawach, koronki u kołnierza odwzorował z niebywałą dokładnością. Dane bardziej mgliste choć w zupełności wystarczające ujawnia warstwa malarska w odniesieniu do fizjonomii twarzy młodzieńca – malowanej bardziej miękko, z wrażliwością psychologiczną, „malarsko”. Postać portretowanego miękko wsiąka w tło błękitnawo-brązowawej przecierki.

Wnioskując z napisu na licu, obraz namalował nierozpoznany monogramista "J NR Solo", prawdopodobnie w 1. poł. XVII. Portretowany miał wówczas 25 lat. Ustalenie dokładnej atrybucji oraz pokuszenie się o rozszyfrowanie tożsamości portretowanego będzie dziełem przyszłości – wymaga czasu, solidnych badań archiwalnych i porównawczych. Ze względu na podobieństwo do dociekań detektywistycznych, nieodzowny będzie także łut szczęścia, który pozwoli na uwieńczenie poszukiwań sukcesem.

Nie jest znana dokładna proweniencja portretu, nie wyklucza się, że może pochodzić z kolekcji Aleksandry i Augusta Potockich.

Dominika Walawender-Musz