Krzesło

Po zakończeniu rewolucji francuskiej i upadku dyrektoriatu, programowo deklarującego  prostotę w urządzaniu wnętrz, na początku XIX w. sztukę zdominował nowy styl. Pojawił się z przyjściem do władzy Napoleona Bonaparte, nazywany był stylem cesarstwa – po francusku „empire”. Nowa moda wyrażała osobiste upodobania Napoleona I zainspirowanego potęgą starożytnych cywilizacji – greckiej, rzymskiej i egipskiej. Empire stał się propagandowym narzędziem gloryfikacji Cesarstwa Francuskiego i jego władcy. Rozpowszechniony w Europie, styl rozwijał się na terenie Polski, zapatrzonej w zwycięstwa militarne Napoleona, wzbudzającego nadzieje na odzyskanie utraconej niepodległości kraju. W urządzaniu wnętrz styl cesarstwa wyróżniały zapożyczenia antycznych wzorców greckich i rzymskich. Tam, gdzie brakowało przykładów starożytnych, tworzono pseudo antyczne dzieła. Szczególnie dobrze widać to w meblarstwie. Moda empirowa narzucała ścisłą symetrię, gładkie płaszczyzny i wyraziste linie. Początkowo meble wykonywano głównie z mahoniu lub używano mahoniu w postaci cienkiej okleiny – forniru, którym pokrywano konstrukcje wykonane z innych gatunków drewna. Do starożytnych epok nawiązywały odlewane ze złoconego brązu ozdoby. Na prezentowanym krześle, pochodzącym wraz z pięcioma innymi i kanapą z kompletu S.7788MŁ; S.7825 – 7830MŁ, są to rozety i ażurowe palmety eksponowane na oparciu. Odczucie majestatu, dostojeństwa, stabilności i elegancji w kształtach empirowych sprzętów współgrały z wygodą użytkowania. Meble przeznaczone do siedzenia wytwarzano w bogatym asortymencie wyposażając je w tapicerowane siedziska. Wychylenie bądź ugięcie oparcia krzeseł zapewniały komfort podczas długotrwałego siedzenia.

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967