Portret dziewczynki z pieskiem (Główka dziecka z psem)

Portret dziewczynki z pieskiem.
Obraz (owal w prostokącie) z kolekcji Potockich, dawnych właścicieli zamku łańcuckiego, przedstawia portret pięcioletniej dziewczynki, trzymającej przed sobą - w obu rękach - białego pieska. To XIX- wieczna kopia z oryginału Elisabeth Vigee - Leebrun z 1797 roku (oryginał znajduje się w muzeum w Ljubljanie), dziewczynka zaś to cioteczna wnuczka (córka siostrzenicy) króla Stanisława Augusta Poniatowskiego - Elżusia Mniszchówna z ukochanym szpicem króla Kiopkiem. Piesek, nazywany Panem Kiopkiem był stałym towarzyszem króla, był przez niego zabierany nawet na ważne posiedzenia państwowe i pozował do kilku innych portretów. Trwają spory nad rasą psa, choć z wiersza Stanisława Trembeckiego zatytułowanego „Portret Kiopka, szpica faworytnego króla Stanisława Augusta” wynika, że piesek był szpicem. Zaś jego niespotykane imię może pochodzić z języka tureckiego, w którym słowo kopek oznacza psa. Elżbieta była córką marszałka wielkiego koronnego Michała Wandalina Mniszcha i jego drugiej żony Urszuli z Zamoyskich. Elisabeth Vigee – Leebrun to francuska malarka żyjąca w XVIII i XIX w, uznawana za najsłynniejszą malarkę XVIII- wiecznej Francji. Zasłynęła głównie jako portrecistka,  wielu polskich arystokratów zamawiało u niej swe podobizny. Ponad 30 obrazów wykonała dla polskich zleceniodawców, malowała też dla księżnej Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej.

Bożena Rybkowska