Łyżka wazowa

Połowa XVIII wieku była dla Szczecina początkiem okresu intensywnego rozwoju gospodarczego, na który miały wpływ reformy wprowadzone przez króla Prus, Fryderyka Wilhelma I (1688–1740), po przejściu miasta pod jego panowanie w 1720 roku. Bogacący się mieszczanie chętnie okazywali swój status poprzez otaczanie się luksusowymi przedmiotami, w tym wyrobami ze srebra. Podobnie jak w Berlinie, który był dla Szczecina najbliższym źródłem inspiracji, modne były zwłaszcza srebra stołowe: teryny, misy, cukiernice, naczynia na przyprawy i dzbanuszki na śmietankę, a także sztućce. Wśród tych ostatnich do najbardziej okazałych należały łyżki wazowe z półkulistym, głębokim czerpakiem i długim, lekko wygiętym trzonkiem. Prezentowana chochla, wykonana przez szczecińskiego złotnika Johanna Friedricha Timma (około 1700–1782), jest przykładem efektownej łyżki wazowej w stylu rokokowym. Elementami charakterystycznymi dla tego nurtu były lekkość, asymetria, faliste linie, rocaille naśladujące muszle o kapryśnych formach lub morskie grzywy, delikatne motywy kwiatowe, a później także kogucie grzebienie.

Rokokowa ornamentyka pojawiła się w szczecińskim złotnictwie około połowy XVIII wieku i utrzymała się aż do końca tego stulecia. Najbardziej znanymi złotnikami tworzącymi w tej stylistyce, oprócz Johanna Friedricha Timma, byli Paul Miercke (1714–1784) oraz Rudolf Albert Giese (około 1736–1808).

Monika Frankowska-Makała