Księżyc nad górą Miyaji

Ta rycina pochodzi z Tsuki hyakushi (Sto widoków księżyca), zbioru 100 drzeworytów nishiki-e (wielobarwnych) w formacie ōban (ok. 25 x 38 cm) autorstwa Tsukioka Yoshitoshi (1839-1892). Ryciny były publikowane partiami przez Akiyamę Buemona w latach 1885-1892. Przedstawiają księżyc towarzyszący ilustracji japońskich i chińskich anegdot, wydarzeń historycznych i mitologii oraz scen z teatru kabuki i nō, a nawet współczesnego Tokio. Wszystkie drzeworyty z cyklu łączy obecność księżyca na każdej z rycin. Autor mistrzowsko stworzył nastrój przy pomocy księżyca i jego poetyckich czy ekspresyjnych możliwości.

Tsukioka Yoshitoshi był artystą ukiyo-e ze szkoły Utagawy Kuniyoshi (1797-1861), aktywnym od Bakumatsu (ostatnie lata szogunatu) do okresu Meiji. Stworzył szeroką gamę prac, w tym bijin-ga (obrazy pięknych kobiet), fuzoku-ga (obrazy obyczajowe) oraz obrazy postaci historycznych i literackich. Ukończona w roku jego śmierci seria ta jest wysoko ceniona jako arcydzieło ostatnich lat jego życia. To była najbardziej udana i po dziś dzień najsłynniejsza z serii drukowanych Yoshitoshiego. Podobno klienci ustawiali się w kolejce przed świtem, aby kupić każdy nowy drzeworyt cyklu.

Krótko po rebelii Hōgen w 1156, dworzanin Fujiwara no Moronaga (1137-1192) został wygnany na wyspę Sikoku. Tamtej jesieni pocieszał się odwiedzając górę Miyaji, gdzie podziwiał opadające liście, szemrzące strumienie i grał na lutni biwa. Ukazała mu się suijin - bogini wody, która na grafice widoczna jest po prawej. Została zwabiona maestrią gry.

Fujiwara no Moronaga był japońskim politykiem, szlachcicem i muzykiem w epoce Heian. Był również znany jako Myo-On-In Daisokoku (kanclerz). Moronaga był wybitnym muzykiem epoki Heian. Napisał dwie książki o muzykologii.

Po środku wysokości przy lewej krawędzi sygnatura autora: Yoshitoshi, pod nią prostokątna cynobrowa pieczęć: Taiso.

Katarzyna Paczuska