Marienwerder Westpreussen, Partie am Markt | Kwidzyn, Prusy Zachodnie, fragment przy Rynku

Widokówka „Marienwerder Westpreussen, Partie am Markt” („Kwidzyn, Prusy Zachodnie, fragment przy Rynku”) przedstawia podcieniową pierzeję przy dawnym Rynku Starego Miasta z fragmentem placu rynkowego oraz narożnikiem ratusza. Korespondencja wysłana została 4 maja 1916 roku za pośrednictwem poczty polowej. Adresatem był, pochodzący spod kwidzyńskiej miejscowości Ryjewo, M. Reiniger – rezerwista 23. Regimentu Saperów III Armii Cesarstwa Niemieckiego stacjonującego we Francji. Wydawcą kartki była firma Kunst-und-Verlaganstalt Schaar und Dathe z Trewiru.

Jednym z częstych motywów historycznych widokówek Kwidzyna była malownicza podcieniowa pierzeja kwartału północno-zachodniego ówczesnego Rynku. Składała się ona z sześciu usytuowanych szczytowo do placu rynkowego kamienic o zróżnicowanej formie, kompozycji fasad, wysokości czy stylistyce kostiumu dekoracyjnego. Ich wspólną cechą były murowane dwuarkadowe podcienia w strefie parteru, które datować zapewne można na przełom XVII i XVIII wieku. Stanowiły one kontynuację wcześniejszego rozwiązania kompozycyjnego pierzei, która najprawdopodobniej składała się z podcieni drewnianych. Tzw. lauby występowały głównie na placach rynkowych średnich miast i miasteczek, natomiast domeną większych ośrodków miejskich były kamienice poprzedzone przedprożami. Do ciekawszych tego typu realizacji zaliczają się murowane podcienia w Gniewie pochodzące w większości z okresu późnego średniowiecza. Interesująca jest też zrekonstruowana „Kamienica Burmistrzów” w Olsztynie z ostrołucznymi arkadami.

Widoczne na ujęciu podcieniowe kamienice mieszczańskie niestety nie zachowały się do naszych czasów, tak jak niemalże cała tkanka miejska historycznego centrum. W 2020 roku, w ramach II etapu Rekompozycji Przestrzennej Zabudowy Starego Miasta ukończono odbudowę tego kwartału przyrynkowego, która tylko ogólnie nawiązuje do historycznych rozwiązań przestrzennych oraz architektoniczno-budowlanych tej części Kwidzyna.

Łukasz Rzepczyński