Cache-pot

Porcelanowe, walcowate naczynie z dwoma uchwytami w kształcie zielonych gałązek z drobnymi, plastycznymi kwiatami. Dekorowane malowanymi naszkliwnie bukietami i pojedynczymi kwiatami, w przygaszonych, pastelowych barwach.

Początkowo w manufakturze miśnieńskiej produkowano głównie przedmioty imitujące wyroby dalekowschodnie, jednak kiedy zapotrzebowanie na nie spadło opracowano nowe, oryginalne wzory dekoracji tak rzeźbiarskiej, jak i malarskiej. Była ona bardziej zgodna z europejskim gustem, a pojawiły się wśród niej już nie tylko rośliny kojarzone z kulturą Azji, takie jak chryzantema czy peonia, ale także gatunki charakterystyczne dla dekoracji europejskiej: róże, nasturcje, fiołki czy konwalie. Kwiaty były często stylizowane i luźno inspirowane istniejącymi gatunkami – nie zawsze istnieje możliwość ich zidentyfikowania, ale w niektórych przypadkach zachwyca dokładność ich oddania i wierność naturze. Takie motywy kwiatowe nazywano deutsche blumen, czyli „niemieckie kwiaty”. Tworzący je malarze miśnieńscy wzorowali się na grafikach w bogato ilustrowanych traktatach o botanice. Do ich inspiracji dodać należy z pewnością także martwe natury kwiatowe, tak słynnych artystów jak Jean-Baptiste Monnoyer (1633-1699) czy Louis Tessier (ok. 1719-1781), które stanowiły bardzo popularny temat malarski w XVII i XVIII wieku.

Przeznaczenie naczynia nie jest do końca jasne. Mogło służyć jako tzw. cache-pot, czyli dekoracyjna osłona na doniczkę z rośliną. Wyroby o tym kształcie opisywane są bardzo często także jako kubełki do chłodzenia wina, które wypełniane były lodem i ustawiane na stole z włożoną do środka butelką trunku.

W kolekcji wilanowskiej znajdują się jeszcze trzy niemal identyczne naczynia, a także trzy solniczki, wazka i trzy pokrywki o bardzo podobnej dekoracji. Należały one najprawdopodobniej do tego samego serwisu.

Agnieszka Żuber