Stanisław Sierakowski
Fotografia
XIX/XX wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
Jest częścią kolekcji: Sztuka starożytna
Ceramiczna miska o łukowato rozchylonych ściankach i wałeczkowatej stopce. Wykonana z jasnobrązowej gliny, której kolor skrywa jednak niemal na całej jej powierzchni czarny firnis (pozbawiony jest go jedynie pas tuż pod krawędzią brzegu, po zewnętrznej stronie). Naczynko o bardzo prostym kształcie, niewielkich wymiarach oraz pozbawione dekoracji było najprawdopodobniej przedmiotem głównie użytkowym.
Powstało najpewniej na terenie dzisiejszych Włoch. Istniejące w starożytności południowej części półwyspu greckie kolonie już od VII wieku p.n.e. importowały ceramikę helleńską. Później zaczęły produkować na własne potrzeby, wzorując się jednak na wyrobach przywożonych. W V w. p.n.e. wielu greckich rzemieślników przybyło do miast Wielkiej Grecji, także tych położonych w Południowej Italii (z powodu kryzysu ekonomicznego spowodowanego wojną peloponeską). To oni przyczynili się do szybszego rozwoju ceramiki na tych terenach. Takie pokryte w całości czarnym firnisem przedmioty, do jakich należy miseczka wilanowska, pojawiają się około połowy VI wieku, a już w II. połowie V wieku są już szeroko rozpowszechnione.
Jak powstało to starożytne naczynie? Najpierw wytoczono je na kole garncarskim, a po przeschnięciu powierzchnię pokryto firnisem, czyli delikatną, specjalnie przygotowaną i oczyszczoną glinką bogatą w żelazo (pozostawiając odkryte elementy, które miały pozostać w kolorze gliny). Jednak czarny kolor pojawiał się dopiero po wypale w piecu. Najpierw wypalano je w atmosferze z dostępem tlenu, a po osiągnięciu odpowiedniej temperatury odcinano jego dopływ (zamykając otwory pieca i być może dokładając mokrego drewna), dzięki czemu zawarte w wierzchniej glince tlenki żelaza ulegały redukcji i zmieniały kolor z czerwonego na czarny. Glinka ta także lekko się nadtapiała – nadając naczyniom charakterystyczny, satynowy połysk, który widoczny jest do dziś na fragmentach miseczki.
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
naczynie użytkowe...
Technika
czarnofirnisowanie
Tworzywo / materiał
glina
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
XIX/XX wiek
Muzeum – Zamek w Łańcucie
1936
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1950 — 1970
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna