Pelike czerwonofigurowa

Kształt naczyń, jaki reprezentuje zabytek wilanowski, pojawił się w ceramice Starożytnej Grecji w końcu VI w. p.n.e. Ta odmiana amfory z dwoma pionowymi uchwytami, o szerokim dnie, niskim brzuścu i szyjce, która zaczyna się mniej więcej w połowie wysokości naczynia, określana jest terminem pelike.

Naczynie zdobią malowidła wykonane w technice czerwonofigurowej. Po jednej stronie podziwiać możemy scenę z dwoma stojącymi naprzeciw siebie mężczyznami, owiniętymi w długie do ziemi płaszcze. Po stronie drugiej namalowano kobietę siedzącą na skale, odzianą w długi chiton i uczesaną w kok. W lewej, wyciągniętej ręce trzyma fiale (płaskie naczynie kulowe). Naprzeciw niej stoi nagi mężczyzna z przewieszoną przez ramię tkaniną, schylający się ku niej. Dekorację uzupełniają ornamenty popularne w ceramice Starożytnej Grecji: palmety pod uchwytami, rozety oraz motyw goniących się fal.

Jak powstało to starożytne naczynie? Najpierw wytoczono je na kole garncarskim, a uchwyty doklejono. Po lekkim podeschnięciu malarz naszkicował na jego powierzchni zaplanowaną dekorację. Następnie obrysowywał elementy, które miały pozostać w naturalnym kolorze gliny, cienką linią firnisu, czyli delikatnej, oczyszczonej glinki bogatej w żelazo. Później wypełniał nim resztę tła, a także domalowywał detale figur (takie jak rysy twarzy czy szczegóły anatomii lub ubioru). Tak przygotowane naczynie wkładano do pieca, gdzie podlegało najpierw wypałowi z dostępem tlenu. W pewnym momencie otwory pieca zatykano, w ten sposób blokując dostęp tlenu do środka. Dzięki jego brakowi żelazo zawarte w glinkach zmieniało kolor z czerwonego na czarny. W kolejnej fazie tlen ponownie wpuszczano do środka – wtedy części nieosłonięte firnisem odzyskiwały swój naturalny kolor. Po powolnym wystudzeniu pieca naczynie było gotowe.