treść serwisu

Romańskie i wczesnogotyckie kapitele kamienne Muzeum Narodowe w Szczecinie

Zespół obejmuje grupę płaskorzeźbionych kapiteli kamiennych wykonanych przez gotlandzki warsztat kamieniarski w pierwszej połowie XIV wieku. Cztery kapitele pochodzą z wystroju rzeźbiarskiego klasztoru cystersów w Kołbaczu, dwa z zamku w Szadzku. Przedstawienia zawierają motywy figuralne i roślinne, m.in. scenę mszy świętej ze słynnym wizerunkiem czarta i scenę posiłku mnichów. Rzeźby formalnie i stylistycznie reprezentują romańskie i wczesnogotyckie tendencje artystyczne typowe dla sztuki skandynawskiej i północnoniemieckiej końca XIII i pierwszej połowy XIV wieku. Zespół ma charakter unikatowy – stanowi największy i najcenniejszy zbiór średniowiecznych kapiteli w Polsce, znaczący również na tle muzealnych kolekcji europejskich. Zespół związany jest z działalnością klasztoru cysterskiego w Kołbaczu, jednego z najważniejszych ośrodków zakonnych w kulturze średniowiecznej Pomorza Zachodniego.

Obiekty

0
kapitel z przedstawieniem posiłku mnichów - Ujęcie mnicha usługującego do stołu oraz uszkodzonego narożnika. Kapitel blokowo-kielichowy wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o profilu trójkątnym. Zwieńczenie o kształcie czworobocznym. Powierzchnia dekorowana dookoła płaskorzeźbionymi przedstawieniami sześciu mnichów podczas przygotowywania potraw, usługiwania do stołu i spożywania posiłku. Postaci o smukłej mocnej budowie i wyprostowanej sylwetce ubrane w habity. Powierzchnia szat i obrusów na stołach plastycznie pofałdowana. Charakterystyczne zdobienie podwójnym wałkiem na brzegach tkanin. Relief półplastyczny, światłocieniowy. Tło opracowane gładko. Znaczne uszkodzenia płaskorzeźby na dwóch bokach kapitela. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.

Kapitel z przedstawieniem posiłku mnichów

warsztat gotlandzki

1330 — 1340

Muzeum Narodowe w Szczecinie

kapitel z przedstawieniem czterech apostołów - Ujęcie narożnika z liśćmi palmetowymi, pod kątem widoczni dwaj apostołowie. Kapitel blokowo-kielichowy, rozszerzający się ku górze, wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o profilu trójkątnym. Zwieńczenie w formie szerokiej czworobocznej płyty abakusa o krawędziach profilowanych wałkiem i wklęską. Na osi każdego boku półplastyczne przedstawienie frontalnie ukazanych postaci Apostołów: Piotra, Pawła, Bartłomieja i Jakuba Starszego. Pomiędzy nimi duże liście palmetowe dekoracyjnie ułożone na narożnikach. Postaci o dużych głowach i dość smukłej budowie, trzymają atrybuty. Długie tuniki i płaszcze o pofałdowanej powierzchni przylegają do sylwetek. Charakterystyczne zdobienie krawędzi szat podwójnym wałkiem i symetrycznie ułożone falujące fryzury. Relief półplastyczny, światłocieniowy. Tło opracowane gładko. Jedno z naroży kapitela uszkodzone. Liczne pęknięcia i ukruszenia na powierzchni kamienia. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.

Kapitel z przedstawieniem czterech apostołów

warsztat gotlandzki

1330 — 1340

Muzeum Narodowe w Szczecinie

kapitel z przedstawieniem liści dębu - Ujęcie jednego boku. Kapitel blokowo-kielichowy, rozszerzający się ku górze, wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o trójkątnym profilu. Zwieńczenie w formie szerokiej czworobocznej płyty abakusa. Płaskorzeźbioną powierzchnię między wałkiem i abakusem wypełniają ustawione pionowo w narożnikach pięciolistne gałązki dębu z pojedynczym żołędziem. Mięsiste liście ukazane frontalnie w układzie niemal symetrycznym. Wyraźnie zaznaczona falista linia brzegu blaszki i wklęsły ryt unerwienia liści. Relief półplastyczny, światłocieniowy. Tło opracowane gładko. Drobne pęknięcia na powierzchni kamienia. Liczne ukruszenia zwłaszcza w partii abakusa i dolnego walka. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.

Kapitel z przedstawieniem liści dębu

warsztat gotlandzki

1330 — 1340

Muzeum Narodowe w Szczecinie

czarci kapitel - Ujęcie czarta ciągnącego zakonnicę za welon. Kapitel blokowo-kielichowy, rozszerzający się ku górze, wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o trójkątnym profilu. Czworoboczne zwieńczenie. Powierzchnia dekorowana płaskorzeźbionymi przedstawieniami pięciu mnichów, stołu eucharystycznego z kielichem i hostią oraz czarta. Postaci o krępej sylwetce i dużych głowach. Brzegi szat dekorowane charakterystycznym podwójnym wałkiem. Czart nagi, o muskularnej budowie, z dużą głową i długimi uszami. Okrągła twarz o migdałowatych oczach, wyszczerzona w szerokim uśmiechu. Relief głęboki, półplastyczny, światłocieniowy. Gładko opracowane tło. Niewielkie obtłuczenia przy podstawie i zwieńczeniu. Brak abakusa. Pęknięcie dookoła kapitela na wysokości powyżej wałka. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.

Czarci kapitel

nieznany

1330 — 1340

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Kapitel z przedstawieniem łodygi passiflory - Ujęcie jednego boku. Kapitel blokowo-kielichowy, rozszerzający się ku górze, wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o trójkątnym profilu. Zwieńczenie w formie szerokiej czworobocznej płyty abakusa. Pomiędzy wałkiem i abakusem płaskorzeźbiona, wijąca się dookoła łodyga passiflory. Z niej wyrastają rozłożyste liście o palmetowym kształcie, akcentujące narożniki kapitela. Forma rośliny pełna, mięsista. Tło opracowane gładko. Drobne pęknięcia na powierzchni kamienia. Narożnik abakusa ukruszony. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.

Kapitel z przedstawieniem łodygi passiflory

nieznany

1330 — 1340

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Kapitel z przedstawieniem czterech mnichów - atlantów - Ujęcie jednego boku Kapitel blokowo-kielichowy, rozszerzający się ku górze, wykuty z jednego kawałka kamienia. Okrągłą podstawę otacza wałek o trójkątnym profilu. Zwieńczenie w formie szerokiej czworobocznej płyty abakusa. W narożnikach kapitela płaskorzeźbione wizerunki czterech mnichów. Postaci o krępej budowie ukazane frontalnie, w pozycji przykucniętej. Stopami opierają się o dolny wałek, głowami podpierają abakus. Relief głęboki, półplastyczny, światłocieniowy. Gładko opracowane tło. Niewielkie uszczerbienia zwłaszcza w partii abakusa i dolnego wałka. Pod spodem centralne wgłębienie do umocowania trzpienia łączącego kapitel z trzonem.

Kapitel z przedstawieniem czterech mnichów - atlantów

nieznany

1330 — 1340

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Znaleziono 6 obiektów

Brak wyników

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd