Półtorak

Półtorak był drobną monetą wybijaną przez książąt pomorskich w latach 1615–1621. Typologicznie nawiązywał do groszy na stopę pomorską z wizerunkiem herbu na stronie głównej i stałego motywu na odwrocie – jabłka panowania z liczbą 24, odnoszącą się do 1/24 talara. Dodatkowo na awersie w napis otokowy wpleciona była mała tarcza herbowa z cyfrą 3, oznaczającą trzy półgrosze. Półtoraki bite w dużych ilościach i według kursu 35–39 groszy za talara, zamiast wyznaczonych 24, kierowano na rynek Rzeczypospolitej. Choć nominalnie był wart półtora grosza, to jego ciężar i zawartość srebra stale ulegały pogarszaniu.

Franciszek I (1577–1620) zanim objął rządy w księstwie szczecińskim, w latach 1616–1618, bił znaczne ilości półtoraków w Koszalinie jako tytularny biskup kamieński. Dzielą się one na dwa zasadnicze typy. Na awersie pierwszego widnieje motyw herbu, a na awersie drugiego wizerunek księcia, ściśle wzorowany na groszach tegoż władcy.

Koszalińska działalność mennicza Franciszka była niezgodna z prawem, ponieważ w Księstwie Pomorskim mogła funkcjonować tylko jedna mennica, w Szczecinie. Przejęcie rządów w księstwie szczecińskim w 1618 r. zalegalizowało pierwszą fazę mennictwa tego władcy. Na prezentowanej monecie zwraca uwagę bardzo dekoracyjny awers ozdobiony popiersiem Franciszka. W historii mennictwa pomorskiego, półtoraki i grosze są jedynymi drobnymi monetami z wizerunkiem władcy.

Genowefa Horoszko