Fotografia Bolesława (Barucha) Mameloka

Fotografia gabinetowa – portret en face, popiersie – mężczyzny pięćdziesięciokilku-, sześćdziesięcioletniego, w białej koszuli i ciemnej marynarce z szerokimi klapami, z modnym w Niemczech końca XIX wieku zarostem: wąsami wchodzącymi na policzki i szeroko schodzącymi poniżej brody bokobrodami. Duże podobieństwo do mężczyzny na zdjęciu MPOLIN-A25.1.44 (przedstawiającym najpewniej rodziców Józefa Mameloka) i Wrocław jako miejsce wykonania fotografii skłania do uznania sportretowanego za ojca Józefa Mameloka, Bolesława (Barucha/Borucha) Mameloka (nieco młodszego niż na wspomnianym zdjęciu).

Fotografia naklejona na tekturkę firmową ze wskazaniem założyciela wrocławskiego atelier, i winietą na rewersie (reklama informowała, że był nagradzany na wielu wystawach, m.in. w Monachium, Utrechcie, Dreźnie i trzykrotnie we Wrocławiu). Pieczęć COPIE u dołu awersu sugeruje, że wywołano z zachowanej kliszy duplikat zdjęcia, a zatem fotografia wykonana mogła zostać wcześniej niż w 1905 r., czyli w roku sporządzenia dedykacji i zapewne roku wywołania kopii (dedykacja była najpewniej bardzo bliska czasowo wykonaniu tego egzemplarza zdjęcia). Nie wiemy, kim była ,,Helcia", pisząca dedykację dla Józefa Mameloka (jedyną Heleną, której nazwisko znamy i możemy domniemywać, że była członkinią rodziny, bo jej nazwisko pojawia się w nocie prasowej z ,,Nowej Gazety'', kontekstowo przywołanej w opisie innego zdjęcia, była Helena Okrętowa. Nie wiemy jednak, kim była, nie znamy jej nazwiska panieńskiego, trudno więc rozbudowywać tę supozycję). Nie znamy też kontekstu przekazania zdjęcia synowi (jeśli przyjąć, że rzeczywiście przedstawia ono Bolesława Mameloka).

Założycielem atelier, w którym wykonano fotografię, był Eduard van Delden (1850-1920), który pochodził z Holandii. Zawodu fotografa uczył się w Berlinie, a swoje pierwsze atelier otworzył we Wrocławiu w 1874 r., na Neue Taschenstrasse 5 (obecnie ulica Kołłątaja, przy czym kamienica z numerem 5 już nie istnieje). W 1880 r. atelier przeniesione zostało na ulicę Gartenstrasse 36 (ob. Piłsudskiego). Był to najdłużej działający zakład fotograficzny we Wrocławiu niemal 60 lat).

Euard von Delden wykonywał przede wszystkim portrety oraz reprodukcje dzieł sztuki, sporządzał też dokumentacje architektury i obiektów przemysłowych; współpracował z miejskim urzędem budowlanym i Konserwatorem Zabytków Prowincji Dolnośląskiej. Jest autorem podobizn obiektów architektonicznych Wrocławia i Kwietna (zob. zdjęcia udostępniane na portalu fotopolska.pl, dostęp 21.02.2022). (Na podstawie hasła Jana Harasimowicza w ,,Encyklopedii Wrocławia", Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2006).

Ewa Małkowska Bieniek, Przemysław Kaniecki