Henricus Liberti | Hendrik Liberti

Hendrik Liberti (1600-1669), kompozytor, a także wirtuoz gry na organach, był w latach 1630–1661 organistą katedry w Antwerpii, gdzie zamieszkał chroniąc się przed konfliktem religijnym między protestantami i katolikami. Rycina z jego półpostacią, wykonana według obrazu Anthona van Dycka (1599-1641), przedstawia muzyka jako młodego mężczyznę o pulchnej twarzy okolonej jasnymi puklami, w nonszalanckim stroju, w wydatnym, spływającym z ramienia potrójnym łańcuchu, wskazującym jego status i osiągnięcia. W prawej dłoni trzyma papier z zapisem nutowym swego kanonu A 4, Ars longa, vita brevis (Trwała sztuka, ulotne życie). Tytułowe przesłanie, którego autorstwo przypisuje się Hipokratesowi z Kos, Liberti kontempluje w melancholijnym zamyśleniu, być może z nadzieją, że jego utwory przetrwają wieki.

Van Dyck pierwowzór prezentowanej grafiki malował przypuszczalnie w latach 1628–1632 w Antwerpii, a sama rycina powstała w ramach cyklu portretów Ikonografia według jego projektu. Zbiór zawierał reprodukcje malowanych i rysowanych głównie przez van Dycka, portretów współczesnych mu, wybitnych władców, dowódców, mężów stanu i filozofów, a przede wszystkim artystów i kolekcjonerów. Za przykładem Rubensa starał się w ten sposób promować swoją twórczość i osobę. Wydawcą osiemdziesięciu plansz był Martin van den Enden, a dzieło powstawało od 1628 po późne lata trzydzieste XVII wieku. Autorami rysunków pomocniczych do rycin byli także współpracownicy mistrza, artyści: Schelte Bolswert, Lucas Vorsterman, Paulus Pontius, Willem de Hondt oraz Pieter de Jode I i Pieter de Jode II. Wydawanie cyklu kontynuował Gillis Hendrix, który dodał dwadzieścia jeden plansz i opublikował całość w 1645 roku. Cztery kolejne wydania pojawiły się w XVII i XVIII wieku, po czym zużyte płyty zdeponowane zostały w Chalcographie du Louvre w Paryżu.

Ewa Gwiazdowska