Le Kiosque

W 2. połowie XVIII wieku Czartoryscy stworzyli w Puławach centrum kulturalne, zwane Nowymi Atenami. Dzięki inicjatywom księżnej Izabeli, jak choćby zbudowaniu świątyni pamięci narodowej, w której zebrała bezcenne pamiątki historyczne, w czasie rozbiorów miejsce to było ostoją wartości patriotycznych. Rok 1831 zakończył okres świetności siedziby. W ramach represji popowstaniowych skonfiskowano dobra rodziny, dziewięćdziesięcioletnia księżna musiała opuścić Puławy, a nazwę miasta zmieniono na Nową Aleksandrię. W 1842 roku w pałacu usytuowano Aleksandryjski Instytut Wychowania Panien, odpowiednik żeńskich zakładów wychowawczych w Cesarstwie Rosyjskim, który działał tu do 1862 roku. Na koszt rządu uczyły się tutaj córki oficerów i urzędników oraz dziewczęta przygotowujące się do zawodu guwernantki. Nadrzędną ideą systemu edukacji była rusyfikacja. Treść programu nauczania służyła wyrobieniu w uczennicach podziwu, posłuszeństwa i przywiązania do monarchii rosyjskiej.

W 1858 roku w Paryżu ukazał się Album des vues de l’Institut Alexandra du jardin et des environs de Novo Alexandra (Pulawy) dessiné d’après nature par Madame Czernof (Album widoków ogrodu Instytutu Aleksandryjskiego i okolic Nowej Aleksandrii, rysowanych z natury przez Panią Czernof ), zawierający zbiór dwudziestu czterech litografii.

Autorka prac – Barbara z Grotenów Czernof, była nauczycielką rysunku w Instytucie. Niewiele wiadomo o jej dokonaniach artystycznych. Akwarelowe pejzaże z Puław i okolic: Parchatki, Janowca, Kazimierza, to jedyna pozostała spuścizna. Prace prezentują typ akademickiego, historyzującego landschaftu ze sztafażem, sentymentalnego w wyrazie, półamatorskiego pod względem warsztatu.

Karta Le Kiosque (Pawilon) nawiązuje do działalności Instytutu. Przedstawia rozległy widok ogrodu z dziwną budowlą w głębi oraz grupą uczennic i nauczycielek podczas zajęć plenerowych. Dziewczęta w jednakowych uniformach w przerwie spaceru odpoczywają przed Chińską Altaną. Ten niewielki budynek, przypominający chińską pagodę, został wzniesiony w 1. połowie XVIII wieku przez Zofię z Sieniawskich, teściową księżnej Izabeli, i pełnił funkcję herbaciarni. Altanę malowniczo okalają drzewa, dobierane zgodnie ze sztuką ogrodową, czasem sprowadzane z odległych zakątków świata.