Bilet Kasowy Księstwa Warszawskiego - 2 talary

Bilety kasowe emitowane na potrzeby Księstwa Warszawskiego zostały zaprojektowane i wydrukowane na terenie Królestwa Saksonii. Projekty biletów przygotowali nieznani pracownicy drukarni drezdeńskiej, o czym świadczą zachowane rysunki projektowe opisane w języku niemieckim. Szata graficzna biletów jedno-, dwu- i pięciotalarowych była skromna. Wykonywano ją techniką mieszaną – miedziorytniczą i typograficzną. Każdy rodzaj biletu miał między innymi wyróżniony wielkością czcionki nominał, napis: „Kassowy-Billet Xięstwa Warszawskiego”, oraz ozdobną ramkę, różną dla poszczególnych nominałów. W przypadku biletu dwutalarowego w górnej i dolnej części ramki znalazły się naprzemiennie umieszczone herby Polski i Saksonii, natomiast w bocznych umieszczono motywy roślinne oraz określenie nominału. Wspólnym elementem był połączony herb Królestwa Saksonii i Księstwa Warszawskiego, umieszczony pośrodku górnej części ramki. W jej narożnikach natomiast znajdowały się mocno stylizowane litery K. B. X. W., będące skrótem słów „Kassowy Billet Xięstwa Warszawskiego”. Warto zauważyć, że drukowana szata graficzna była skorelowana ze znakami wodnymi stanowiącymi zabezpieczenie biletów przed fałszerstwem. Tu również pojawiły się wyżej wymienione elementy, to jest nazwa środka płatniczego oraz określenie nominału. Wśród elementów zabezpieczających – oprócz wspomnianych znaków wodnych – znalazły się dwie suche pieczęcie (w prawym górnym rogu i pośrodku lewej strony), indywidualne numery biletów, faksymile podpisów kontrolera Mariana Piramowicza oraz jednego z dziewięciu komisarzy Dyrekcji Biletów Kasowych, w przypadku prezentowanego egzemplarza biletu dwutalarowego był to hrabia Stanisław Kostka Zamoyski. Wszystkie nominały drukowano jednostronnie na dość cienkim białym papierze, posiadały te same wymiary zewnętrzne, to jest 175 x 96 mm (z tolerancją 1 mm). W przypadku poszczególnych nominałów różnił się natomiast nieznacznie wymiar ozdobnej ramki. Na każdym arkuszu papieru drukowano sześć złączonych ze sobą egzemplarzy, które były następnie wycinane według linii naniesionych w postaci znaku wodnego.

Łączny nakład, w jakim ukazały się bilety dwutalarowe, wyniósł 250 000 egzemplarzy i odpowiadał 3 000 000 ówczesnych złotych.

Leszek Poniewozik