Strój głowy panny młodej

Nakrycie głowy panny młodej, wykonane na przełomie XIX i XX wieku, z różnokolorowych płóciennych kwiatków, paciorków, drucików. Ozdoby te są przytwierdzone do płóciennej półokrągłej główki, do której na brzegu w części tylnej przymocowano kilkanaście długich kolorowych wstążek opadających na plecy. Tę formę nakrycia głowy wykonywały przed ślubem, w wieczór panieński, druhny i panna młoda. Bywało, że panny pożyczały sobie strój głowy wcześniej zrobiony przez inną i dla odświeżenia przed ślubem dodawały nowe ozdoby czy wstążki. Pierwotnie na Lubelszczyźnie w dniu ślubu był zakładany wianek, który miał zaświadczać o niewinności panny. Pod koniec XIX wieku wianki zostały zastąpione opisanymi tu ozdobnymi nakryciami. W okresie międzywojennym był noszony welon ozdobiony wiankiem z mirtu. W tym też czasie panna, która nie zachowała dziewictwa, nie mogła w wianku czy welonie pójść do ołtarza. Zasada ta była powszechnie przestrzegana i pilnowana przez przedstawicielki starszego pokolenia, które miały prawo takiej pannie w kościele zdjąć wianek czy welon z głowy.

Opisane nakrycie głowy było zakładane pannie młodej w poranek ślubny przez starszą druhnę i stanowiło główną ozdobę jej stroju. Młodej mężatce zdejmowano go podczas oczepin, czyli rytuału przejścia, który w symboliczny sposób wprowadzał dziewczynę do grona  kobiet zamężnych. Zamiana ślubnego nakrycia głowy na czepiec lub chustę, dokonywana przez starościnę, była widoczną oznaką stanu małżeńskiego. Od tego momentu kobieta nie mogła wychodzić z domu z gołą głową. Zmieniało się jej życie, przenosiła się do domu męża i zyskiwała nowe obowiązki, których do tej pory nie mogła wykonywać, na przykład prawo do pieczenia chleba.