Szpila kościana do spinania włosów lub szat

Ozdobna szpila z Wolina, znaleziona w miejscu osady południowej, została wykonana z kości zwierzęcej. Z jednej strony ma zaostrzoną końcówkę, z drugiej natomiast zakończona była płaskim zgrubieniem o nieregularnym kształcie z przewierconym z dwóch stron niewielkim otworem. W średniowieczu, podobnie jak i setki lat wcześniej, szpile służyły do spinania szat, jako odpowiednik dzisiejszych guzików lub do upinania fryzur. Otwór w górnej części zabytku przeznaczony był do zawieszenia szpili na fragmencie skórzanego paska czy rzemienia być może jako element stroju lub spinki do włosów, lub do przywieszenia na niej innych elementów ozdobnych widocznych po upięciu.

Szpile kościane wytwarzano z fragmentów trzonów zwierzęcych kości długich, najczęściej zwierzyny hodowlanej, jak bydło czy konie, które były najłatwiej dostępnym surowcem. Wykorzystywano z reguły podłużne fragmenty, zewnętrznej tkanki kostnej nazywanej istotą zbitą. Po wewnętrznej stronie egzemplarza z Wolina zachowały się również pozostałości substancji gąbczastej, wypełniające nasady kości długich znajdujące się na ich końcach. Biorąc pod uwagę także nieregularności powierzchni, szczególnie górnej ozdobnej części, można przypuszczać, że prezentowaną szpilę wykonała osoba niewprawiona lub praca nie została ukończona.

Ewa Górkiewicz-Bucka