List do Pauliny Włodawer

List na karcie pocztowej, brak znaczka (zerwany), częściowo zerwana naklejka pocztowa; niebieska pieczęć "gapy" na stronie adresowej, na wysokości miasta adresata. List z Warszawy do Pauliny Włodawer do Łucka (Czackiego 14, "u p. Kasman"); rodzina mieszkała jeszcze na Pańskiej 69 m. 8. W liście wyrzuty dotkniętej Blumy Justman, że Paulina Włodawer nie odpisuje na jej kartki. Także - w dopisku - pozdrowienia dla ,,Sewka" i przekazywane ukłony od jego matki.
Przedwojenne mieszkanie Justmanów w kamienicy na ul. Twardej spłonęło we wrześniu 1939, rodzina odtąd kilkakrotnie przenosiła się do kolejnych lokali. Paulina Włodawer w swoim pamiętniku (zapis z 10.09.1980) tak opisuje pożar na Twardej: „Siedziało się pod ścianami, blisko drzwi (»Nie zbliżajcie się do okien«) i nasłuchiwało, czy kolejna bomba padła gdzieś dalej, czy już bardzo blisko. Ale rzucano już bomby zapalające, a ponieważ nie było już ani straży ogniowej, ani nawet wody, więc każdy pożar był równoważny z wyrokiem. Byli zdeterminowani ludzie, którzy siedzieli na strychach i jak mogli, starali się gasić pojawiający się ogień, ale co to było – pic na wodę! Więc płonęły i waliły się domy, już na Twardej, już koło nas, numer 4, 6, po drugiej stronie... I wieczorem, było to pewnie 21 albo 22 września, krzyk: »Pali się, opuszczać dom!« Mój Boże, to poczucie kompletnej bezradności! Dom nie był trafiony, paliło się tylko na strychu, prawdopodobnie ogień można było całkiem łatwo ugasić, ale nie bardzo było czym, a tym bardziej nie było komu. Każdy wziął przygotowany przedtem tobołek, a najczęściej cokolwiek, co się pod rękę nawinęło, i cały tłum z ogromnego, trzypodwórzowego domu Twarda 10 wypłynął na ulicę – jeśli to, co się przed naszymi oczami otworzyło, w czymkolwiek jeszcze przypominało ulicę. To były dwie ściany ognia, płonący wąwóz, po którym miotały się w panice tłumy opętanych ludzi. Noc, żar palących się domów, świst pocisków, walące się mury, czarni opętańcy (są sytuacje, które zmuszają do takich wyrażeń, bo innych na to nie ma)”.
PK