Krucyfiks

Krzyż dla chrześcijan to znak odkupienia i miłości Boga do człowieka. Znakiem krzyża rozpoczyna i kończy się nabożeństwa, wykonuje się go błogosławiąc np. wiernych na zakończenie, pokarmy w koszycku wielkanocnym. Jeszcze do niedawna powszechną tradycją było kreślenie znaku krzyża na bochenku przed ukrojeniem pierwszej kromki. Rodzice znakiem krzyża błogosławią swoje dzieci w obrzędzie sakramentu chrztu czy małżeństwa.

Ukrzyżowanie było najbardziej haniebną i okrutną karą śmierci na którą skazywano największych zbrodniarzy. Dlatego też w pierwszych wiekach chrześcijanie posługiwali się znakiem ryby, a dopiero od IV w. n. e. zastąpił ją krzyż w formie łacińskiej. Krzyż poprzez swoją pionową belkę symbolizuje łączność między ziemią a niebem, między Bogiem a człowiekiem, natomiast poziome belki symbolizują ramiona Chrystusa, który poprzez śmierć odkupił cały świat.

Od wczesnego średniowiecza na krzyżu zaczęto umieszczać figurę ukrzyżowanego Chrystusa. Często towarzyszą jej także symbole męki oraz tabliczka z łacińskim skrótem INRI - Iesus Nazarenus rex Iudaeorum – Jezus Nazarejczyk Król Żydowski. Krzyż łaciński z umieszczoną na nim figurą Chrystusa to krucyfiks, od łacińskiego „cruci fixus” – przybity do krzyża.

Motyw krzyża jest mocno zakorzeniony w kulturze i sztuce czego przykładem jest krucyfiks z naszych zbiorów. Został wykonany we Francji w XVIII w. Jest to przykład krzyża ołtarzowego wykonanego z drewna. Uwagę przykuwa figura Chrystusa wykonana z kości słoniowej. Została wykonana z kości słoniowej. Precyzja z jaką zostały wyrzeźbiona cała figura a w szczególności, stopy, dłonie, głowa z koroną cierniową czy perizonium świadczy o niezwykłym talencie autora. Z twarzy Chrystusa bije ogrom cierpienia co dodatkowo składnia patrzącego do głębszych refleksji i pogłębionej modlitwy.

Anna Szczęsny