Maska sirige

Maska sirige (w jęz. sigi-so awa danu) tańczy w czasie święta pogrzebowego Dama. Ceremonia ta odbywa się kilka lat po właściwym pogrzebie i ma na celu wyprowadzenie siły życiowej nyama zmarłego poza wioskę. Sirige symbolizuje dom piętrowy wielkiej rodziny, który charakteryzuje się fasadą z małymi wnękami usytuowanymi w kilku rzędach. Każda nisza poświęcona jest jednemu faktycznemu przodkowi rodziny. Niektóre domy najstarszych rodów mają nawet ponad 30 takich nisz. Umieszcza się w nich „pamiątki” po ich właścicielach – amulety, fetysze, części odzieży itp.

W czasie Dama tańcząca sirige reprezentuje dom wielkiej rodziny zmarłego a pośrednio też wszystkie pokolenia jego rodziny, również przyszłe. Niektórzy uważają, że sirige przypomina drabinę, której szczeble są kolejnymi etapami wiedzy zdobywanymi podczas inicjacji. Ze względu na jej wielkość, wielu Dogonów twierdzi też, że jest pomostem łączącym niebo z ziemią.

Jest ciężką maską i taniec w niej wymaga siły, doświadczenia i zręczności. Tworzy całość dopiero ze strojem wykonanym z barwionych włókien.

Maska sirige tańcząc okrąża plac, w pewnym momencie przystaje i skacze kilka razy wysoko w górę z obiema nogami złączonymi razem. Potem pochyla głowę do przodu, dotyka górną częścią drewnianej konstrukcji ziemi, a następnie odchyla mocno do tylu i znów górną krawędzią dotyka ziemi. Na koniec tancerz wygina się do przodu tak, aby drewniana część maski znalazła się w pozycji poziomej i obraca się w koło.

Sirige jest tańcem odtwarza stworzenie świata. Ruch maski, jej skłony przypominają wędrówkę Słońca po nieboskłonie oraz jego życiodajne właściwości.

Ewa Prądzyńska