![MNS/A/21396 Klepka cebrzyka - ujęcie z tyłu; Klepka wystrugana z drewna współtworząca naczynie typu cebrzyk, w kształcie prostokąta, lekko wklęsła od strony wewnętrznej, z wątorem do osadzenia dna i główką do mocowania sznura. Część wewnętrzna lekko nadpalona. Z lekkimi uszkodzeniami powierzchni.](/brepo/panel_repo/2024/02/20/hkssqm/contain-360-1000-max-mns-a-21396-diga7985-m.jpg)
Klepka cebrzyka
901 — 1200
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Wczesne średniowiecze na Pomorzu
Wyroby z bursztynu to wyjątkowe i rzadkie znaleziska. Uważa się, że przedmioty bursztynowe także w średniowieczu były cenne, wręcz luksusowe. Do takich należy zawieszka w kształcie litery „X”, pochodząca z badań wykopaliskowych na terenie szczecińskiego podzamcza.
Surowiec bursztynowy występował na całym wybrzeżu Bałtyku w obecnych granicach Polski. Początkowo wyroby z bursztynu pochodziły z produkcji domowej dla własnych potrzeb. Dopiero później zaczęło wykształcać się rzemiosło, prawdopodobnie powiązane z rogownictwem.
Najprostszym sposobem obróbki bursztynu była obróbka ręczna za pomocą noża, dłuta, piły oraz świdra. Najpierw grudkę bursztynu oczyszczano z wierzchniej warstwy, tzw. kory. Często w tym momencie wiercono także otwór, gdyż był to bardzo trudny zabieg i podczas wiercenia mogło dojść do pęknięć surowca, czego dowodem są znajdowane odpadki. Otwór wiercono z jednej strony na wylot lub z dwóch stron, przy czym drugi ze sposobów czasem nie kończył się sukcesem, gdyż otwory nie spotykały się w jednej osi. Dopiero, gdy otwór był gotowy przystępowano do odłupywania zbędnego materiału nożem i grubym pilnikiem nadając określoną formę. Na koniec wyrób poddawany był szlifowaniu i polerowaniu w celu wygładzenia nierówności i wyświecenia powierzchni.
Paciorki o zaokrąglonym kształcie obrabiano również na tokarce. Mniej więcej okrągły półprodukt toczono za pomocą kawałka szkła, żelaznego ostrza zwanego rzeziwem, a być może także krzemienia. Następnie przedmiot szlifowano i polerowano nadając mu końcowy wygląd.
Ewa Górkiewicz-Bucka
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 3.1 cm, szerokość: 2.4 cm
Rodzaj obiektu
wisiorek, zawieszka
Technika
wiercenie, cięcie, polerowanie, szlifowanie
Tworzywo / materiał
bursztyn
Pochodzenie / sposób pozyskania
przekaz
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
901 — 1200
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1176 — 1200
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1176 — 1200
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna