![MNS/E/654 Głowa konia - rekwizyt obrzędowy - Ujęcie z prawej strony. Głowa konia – rekwizyt obrzędowy. Wyrób własny, jednostkowy. Głowa wykonana techniką obróbki stolarskiej z dwóch kawałków drewna łączonych na czop. Przedstawiona realistycznie. Pysk długi, otwarty. Jego środek oraz nozdrza pomalowane na czerwono (obecnie jedynie pozostałości farby). Z przodu żuchwy szereg bardzo słabo widocznych namalowanych białą farbą prostych kresek (zęby?). Czarną farbą namalowane oczy i uzda. Po bokach głowy, za pomocą gwoździ, mocowane wycięte ze skóry uszy. Pomiędzy nimi oraz poniżej, na karku, przybite za pomocą małych gwoździków cienkie skórzane paski, za pomocą których mocowana jest grzywa z jasnego włosia (końskiego?). Szyja długa, prosta, w jej spodzie znajduje się otwór na kij. Całość pomalowana na biało.](/brepo/panel_repo/2022/04/07/igkw79/contain-360-1000-max-mns-e-654-dscf1002-ppp.jpg)
Głowa konia - rekwizyt obrzędowy
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Kultura materialna Pomorza Zachodniego
Rytm życia mieszkańców wsi zawsze wyznaczały pory roku, w tym także zwyczaje i obrzędy, które były ściśle związane ze zmianami zachodzącymi w przyrodzie. W czasie zimy najważniejsze były praktyki mające zapewnić nadejście wiosny. Ludzie wierzyli, że wykonanie określonych czynności zapewni przebudzenie przyrody z zimowej stagnacji, a ziemia wyda potrzebne do przeżycia plony. Na Pomorzu, podobnie jak w wielu innych regionach, w okresie bożonarodzeniowym i w czasie zapustów popularny był zwyczaj odwiedzania domów przez grupy kolędnicze, w których jedną z częściej spotykanych postaci był rozbrykany i niesforny turoń. Odgrywający go chłopak odziany był w kożuch lub okryty derką, w ręku trzymał kij, na którym osadzona była głowa maszkary z długim, charakterystycznie kłapiącym pyskiem. W kluczowym momencie turoń nagle padał „martwy”, a następnie ożywiała go jedna z towarzyszących mu postaci. W warstwie magicznej śmierć turonia symbolizowała zamarcie przyrody na zimę, a jego ożywienie budziło w ludziach nadzieję, że podobnie jak i on, tak i uśpiona przyroda powróci do życia. W zbiorach etnograficznych Muzeum Narodowego w Szczecinie znajdują się dwa turonie. Oba pochodzą z przedwojennych zbiorów Pommersches Landesmuseum Stettin. Prezentowana maszkara wykonana został ok. 1920 roku. Jest wyrobem amatorskim, jednostkowym (wykonawca nieznany). Głowa i rogi zwierzęcia wykonane są z drewna, a uszy i wystający z poruszanej za pomocą sznurka paszczy, długi jęzor ze skóry. Podniebienie i nozdrza pomalowane są na czerwono, pozostała część maszkary na czarno. Turoń ma długie kły, które potęgują jego straszny wygląd.
Agnieszka Słowińska
Inne nazwy
maszkara
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 10.5 cm, szerokość: 41 cm
Rodzaj obiektu
rekwizyt obrzędowy
Technika
własna
Tworzywo / materiał
sznurek konopny, farba, skóra, drewno
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1. połowa XX wieku
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1. połowa XX wieku
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna