Przycisk do papieru

Przycisk do papieru

Bardzo ciekawy przedmiot użytkowy, a zarazem pamiątka po niezidentyfikowanej dotychczas osobie, która była wcześniej jego odbiorcą, a także – darczyńcą. Przycisk do papieru – przybornik stawiany na biurkach, który należy do popularnych przedmiotów biurowych również dzisiaj. Zachowany w zbiorach wilanowskich przycisk wykonany został w XIX wieku przez nierozpoznanego twórcę. Składa się z dwóch części – horyzontalnej płyty profilowanej oraz rączki o prostokątnym profilu, rozdzielonej na krańca gdzie łączy się z płytą, wykonanej z brązu złoconego , ze stopu pokrytego czarną farbą, w którą wkomponowano symetrycznie dwie prostokątne tafelki z czarnego marmuru. W takie tło włożone zostały odpowiednio docięte kawałki kolorowego marmuru, tworząc kompozycję składającą się z dwóch papug siedzących na gałęziach. Obie kompozycje ujęte zostały białą, wąską ramką. Taką dekorację, która polega na układaniu określonego obrazu z różnych kolorystycznie kawałków kamieni określa się jako pietra dura (z jęz. włoskiego „twardy kamień”) lub też jako mozaikę florencką.

Pomiędzy dwoma wizerunkami papug umieszczona została plakietka z brązu złoconego, na której wygrawerowany jest napisem: "ABY CZASEM WSPOMNIĆ O DAWNEJ SĄSIADCE 1849". Biorąc pod uwagę oznaczoną datę, przycisk można powiązać z historią pałacu wilanowskiego i jego kolekcją w czasach kiedy gospodarzami byli August Potocki (1806-1867) oraz jego małżonka Aleksandra z Potockich (1818-1892).

Przycisk do papieru, obok innych przyborów, które wykorzystywane były do pracy piśmienniczej – jak np. pudełko na stalówki (Wil.5647), stanowi niewielki pod względem znaczenia, ale bardzo ciekawy materialny dokument dawnej obyczajowości. Tego typu przedmioty pozwalają, choć w niewielkim kadrze, zobaczyć jak wyglądało najbliższe otoczenie dawnych mieszkańców Wilanowa, jakiego typu przedmiotami posługiwali się wykonując swoje codzienne obowiązki.

pietra dura, marmur, kamień, papuga, mozaika florencka, August Potocki, Aleksandra Potocka, mieszkańcy Wilanowa