Salaterka serwisowa

Salaterka z serwisu obiadowego we wzór polnych traw

Salaterka wchodzi w skład serwisu obiadowego wykonanego w manufakturze porcelany w Wiedniu założonej w 1718 r., działającej do 1864 r. Wytwórnia ta powstała w 1718 r., jako druga w Europie, po Miśni, manufaktura porcelany, działała do 1864 r. Serwisy obiadowe, śniadaniowe, do herbaty, kawy i czekolady stanowiły zasadniczą część produkcji wiedeńskiej wytwórni, zwłaszcza od 4 ćwierci XVIII w. Serwis obiadowy, którego część została zakupiona przez muzeum powstał w okresie kiedy manufakturą wiedeńską kierował Matthias Niedermayer (1805 – 1827). Zakupiona część serwisu składa się z kilkudziesięciu sztuk: talerzy płytkich, waz na zupę, salaterek, koszyków na owoce, półmisków, solniczek, dzbanka i dzbanuszka. Serwis ten został zakupiony przez muzeum w Łańcucie w 1964 r. od Franciszka Żaby. Teresa Grzybkowska błędnie uważa, iż serwis ten zamówiła właścicielka łańcuckiego zamku Elżbieta Lubomirska (1736 - 1816) dla Henryka Lubomirskiego, który był jej wychowankiem (T. Grzybkowska, „Kobieta wodzem chwalebnego czynu”, Warszawa-Toruń 2018, s. 228, il. 144). Jest to serwis w stylu klasycystycznym. Wykonany został z mlecznobiałej porcelany. Zdobiony jest we wzór polnych traw malowanych dwoma odcieniami zieleni: trawiastą i grynszpanową oraz ciemnoszarym kolorem w postaci delikatnych linii uplastyczniających rysunek traw. Zielone pasma traw gdzieniegdzie urozmaicają małe kwiatuszki, malowane rdzawą czerwienią i chabrowym błękitem oraz jasną żółcią znaczącą ich środki. Salaterka serwisowa jest okrągła, w kształcie miski. Na kołnierzu zdobiona wzorem polnych traw. Brzeg naczynia i wręb podkreślone złoconymi paskami. 

Barbara Trojnar