Zarys historji Kościoła katolickiego dla szkół średnich i seminarjów nauczycielskich

Autor publikacji znajdującej się w zbiorach Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem”, ks. Walenty Gadowski, jest uznawany za jednego z najwybitniejszych katechetów początku XX wieku w Polsce. Urodził się 8 grudnia 1861 roku w Wiśniczu Nowym, święcenia kapłańskie otrzymał w roku 1884. Trzy lata później został mianowany profesorem katechetyki i pedagogiki w tarnowskim Seminarium Duchownym.

Jedną z największych zasług jego działalności naukowej było wprowadzenie nowych metod nauczania do polskiej katechezy, określanych w Niemczech jako Gadowskische methode. Ksiądz Gadowski twierdził, iż nauczanie wiary należy zacząć od rzeczy łatwiejszych, łącząc religię z codziennym życiem oraz umiejętnie wykorzystując takie pomoce naukowe, jak: cytaty z Ewangelii, pieśni religijne, mapy, przykłady z życia świętych, omawianie obrzędów powszechnie obecnych w Polsce czy też ilustracje. Jego propozycje często spotykały się z krytyką, na co odpowiadał: „[…] katechizm szkolny nie powinien ani być teologią, ani filozofią, lecz powinien zniżać się do pojętności dzieci”. Zgodnie ze swoim poglądem w książkach używał języka przystępniejszego dla przeciętnego odbiorcy.

Ksiądz Gadowski jest autorem wielu podręczników do nauki religii, dostosowanych do wieku odbiorcy: dzieci, uczniów szkół powszechnych, szkół średnich i katechetów. Oprócz Zarysu historji Kościoła katolickiego opracował takie publikacje, jak: modlitewnik Dobry Pasterz, Nauki katechizmowe lub Przygotowanie do pierwszej Komunii św., Biblijne katechezy elementarne dla dziatwy I i II roku nauki w szkołach wiejskich. Był pierwszym wydawcą tarnowskiego „Dwutygodnika Katechetycznego”, utworzonego w celu rozwijania współpracy i dokształcania nauczycieli religii. Jego prace były wielokrotnie wydawane w Polsce oraz tłumaczone za granicą. Dzięki jego zabiegom powstało pierwsze stowarzyszenie katechetów w Krakowie, pod wezwaniem św. Jana Kantego.

Walenty Gadowski był także taternikiem. Na początku XX wieku wytyczył trasę szlaku Orlej Perci, uważanego za najtrudniejszy w Tatrach. W roku 1926 z jego inicjatywy wytyczono Pienińską Orlą Perć, czyli Sokolą Perć, oraz nieistniejącą już Skalną Perć. Jako pierwszy wszedł na Małą Buczynową Turnię, Wielką Buczynową Turnię oraz Kozie Czuby.

Zmarł 14 maja 1956 roku w Bochni.