Gryf w zaprzęgu

Malowidło w stylu pompejańskim „Gryf w zaprzęgu”
Obrazek z dawnej kolekcji Lubomirskich, właścicieli zamku od XVII do pocz. XIX w, zakupiony na polecenie księżnej marszałkowej Lubomirskiej, przedstawia scenę fantastyczno – alegoryczna – gryfa zaprzężonego do rydwany, którym powozi motyl. Gryf w kolorze jasnego beżu z niebieskawymi skrzydłami, motyl szaro – niebieski. Jest to kopia malowidła odkrytego w jednym z domów zalanego lawą i zasypanego popiołem wulkanicznym Herculanum. Wybuch Wezuwiusz miał miejsce w 79 r , a zasypane miasta czyli Pompeje i Herculanum zostały odkryte w 80 –tych latach XVIII w i odtąd malarstwo nazywane pompejańskim stało się bardzo popularne wśród arystokracji. Wyróżniono cztery style malarstwa pompejańskiego – styl I zwany inkrustacyjnym, to dekoracje ścienne, z zastosowaniem sztukaterii i podziałem ściany na trzy poziome części, z płaskimi płytami naśladującymi marmur w części środkowej. Styl II – zwany czasem architektonicznym trwał od ok. 90 p.n.e. do 15 p.n.e., wprowadzone zostały wtedy obrazy iluzjonistyczne i elementy architektury. Styl pompejański III, trwał od ok. Styl pompejański IV -  trwał od lat 50 – tych do 100 r n. e. i nazywany jest czasem stylem architektury fantastycznej, gdyż ukazywane budowle nie spełniały wymogów perspektywy, a celem ich ukazywania było stworzenie iluzji głębi. Ścian nie dzielono już na trzy części, pojawiły się kopie obrazów tablicowych o tematyce mitologicznej. Oczywiście, niejako ”poza tymi stylami” rozwijało się malarstwo przedstawiające martwe natury zdobiące sale jadalne, a złożone z ptaków, owoców, ryb czy naczyń z wodą. Oprócz tego spotyka się malowane wprost na ścianach portrety przedstawiające mieszkańców domu. Łańcucki obrazek zamówiony przez księżnę marszałkową Lubomirską zdobi Apartament Chiński na I piętrze zamku, a właściwie pokój pompejański, czyli salonik w tym apartamencie.

Bożena Rybkowska