Odznaka honorowa elektora saskiego Christiana II

Odznaki honorowe, które elektorzy sascy ofiarowywali zaprzyjaźnionym książętom i arystokratom, a także wysokim rangą dworzanom, miały charakter symboliczny i były wyrazem szczególnej więzi i uznania. Obdarowani tworzyli elitarne „towarzystwa”. O tym, jak wysoko cenione były te klejnoty świadczy fakt, że chętnie portretowano się z nimi, często też należały do wyposażenie grobowego osób z „towarzystwa elektorskiego”.

Odznaka honorowa Chrystiana II (1583–1611) została ufundowana w 1601 roku w związku z uzyskaniem przez niego godności elektora saskiego. Awers klejnotu zdobi tarcza z herbem Saksonii Elektorskiej oraz dewiza: A DEO / PRO IMPERIO (Od Boga dla cesarstwa). Na rewersie, w błękitnym polu, widnieje motyw słońca (symbol cesarza) w otoczeniu sześciu gwiazd (elektorów). Na tabliczkach znajduje się inskrypcja: „TIME DEUM / HONORA CAESAREM” (Bojaźń Bogu / honor cesarzowi). Ponad obiema dewizami umieszczono oko opatrzności oraz kapelusz elektorski. Całość otacza wieniec z ruty – element herbu Saksonii. Łańcuch, na którym zawieszono odznakę składa się z dekoracyjnych, ażurowych ogniw z przedstawieniami herbów 15 prowincji saskich przeplatającymi się z motywem trzymanego przez dwie dłonie serca z literą C (Chrystian II) pod kapeluszem elektorskim. Symbolika klejnotu odnosi się zatem do godności elektorskiej Chrystiana II oraz jego wierności cesarzowi.

Franciszek I otrzymał odznakę od Chrystiana II zapewne przy okazji uroczystości ślubnych, które odbyły się w Dreźnie w 1610 roku. Książę pomorski pojął wówczas za żonę Zofię – siostrę elektora saskiego.

Monika Frankowska-Makała