Kościół i klasztor karmelitów

Klasztor Karmelitów Bosych przy ulicy Świętoduskiej w Lublinie początkowo był siedzibą karmelitanek, następnie karmelitów bosych. Ufundowany w pierwszej połowie XVII wieku przez Katarzynę z Kretków Ligęzinę stanął w miejscu zboru kalwińskiego wzniesionego dla Rafała Leszczyńskiego przez Jakuba Balina. Bracia zakonni zagościli tu w początkach XIX wieku, po pożarze własnej siedziby przy Krakowskim Przedmieściu (obecnie znajduje się tam Ratusz).

Budynek klasztorny przylega do kościoła pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny. Budowniczym świątyni, noszącej cechy renesansu lubelskiego, był Jakub Tremanzel. W latach 40. XX wieku w sąsiedztwie, przy ulicy Świętoduskiej 16, wzniesiono oficynę zwaną domem kapelana. Wejście do kościoła prowadzi z ulicy przez kruchtę. Na początku XX wieku ozdobiono ją neorenesansową attyką według projektu Stefana Szyllera. Wówczas także szczyt świątyni ozdobiono polichromią Władysława Barwickiego z wizerunkami Matki Bożej Szkaplerznej oraz patronów zakonu – św. Józefa, św. Jana od Krzyża i św. Teresy od Jezusa (odnowionymi w technice sgraffito przez Marię Berezowską w 1950 roku). W północno-zachodnim narożniku prezbiterium wznosi się widoczna od strony ulicy smukła wieżyczka zwana minaretem.

Zakon karmelitów zniesiono po upadku powstania styczniowego. W latach 1898–1907 lubelski klasztor zamieniono na więzienie. W czasie I wojny światowej mieściły się tu kuźnia, ambulatorium oraz komenda milicji. W 1918 roku karmelici odzyskali niektóre pomieszczenia. Pozostałe przeszły pod zarząd wojska. W głównej części klasztoru znajdowało się wojskowe więzienie śledcze. Podczas II wojny światowej urządzono tu szpital i więzienie. Po 1944 roku w pomieszczeniach poklasztornych mieścił się areszt NKWD. Całość zabudowań zakonnicy odzyskali dopiero w 1988 roku.