Naszyjnik brązowy

Naszyjnik brązowy odkryty na terenie żwirowni w Złocieńcu, pow. drawski na początku lat dziewięćdziesiątych XIX wieku w pochówku szkieletowym datowanym na X–XI wiek.

Naszyjnik został wykonany z taśmy brązowej o zmiennej szerokości. Końcówki są uformowane w płytki w kształcie wierzbowego liścia, jedna jest zakończona haczykiem, druga uszkiem. Ozdoby zachodniosłowiańskie pełniły przede wszystkim funkcje estetyczne. Były wyznacznikiem pozycji społecznej użytkownika, manifestacją jego zamożności, a w przypadku niektórych ozdób także przywiązania do określonych idei czy religii, jak zawieszki krzyżykowate czy miniaturowe młoteczki, atrybut skandynawskiego boga Thora. W przypadku kobiet najwięcej uwagi poświęcano upiększaniu głowy i szyi, a następnie dłoni. Mężczyźni natomiast z rzadka nosili łańcuchy lub naszyjniki, które świadczyły o ich statusie oraz pierścionki.

Ozdobami szyi we wczesnym średniowieczu były najczęściej kolie złożone z paciorków szklanych, metalowych, bursztynowych oraz z kamieni półszlachetnych, komponowanych z różnymi zawieszkami, w tym lunulami, wisiorkami dzwoneczkowatymi i katorgami. Z badań archeologicznych znane są też paciorki uformowane z gliny i przewiercone na wylot zęby drapieżników, noszone jako amulety. Szyje ozdabiano też naszyjnikami wykonanymi ze skręconych lub splatanych w różny sposób drutów. Najprostsze wykonywane były z pojedynczych lub podwójnych, skręconych wokół siebie drutów. Tego typu naszyjniki mają największy zasięg terytorialny. Rzadsze są okazy formowane z większej liczby drutów, z luźniejszym splotem.

Ewa Górkiewicz-Bucka