Postacie dwóch przodków

Jednym z ważniejszych elementów struktury społecznej mieszkańców Masywu Bandiagara są rody binu ture. Są to endogamiczne grupy, których członkowie podzielają mityczny związek z założycielem rodu i zwierzęciem opiekuńczym. Przynależność do niego jest dziedziczona z ojca na syna. Przywódcą rodu jest Binukedine, będący jednocześnie kapłanem kultu Binu. Podstawowym zadaniem Binukedine jest odprawianie stosownych ceremonii w sanktuarium Binu. Do innych obowiązków należy nadawanie imion nowo narodzonym członkom rodu, składanie ofiar, dokonywanie obrzędów oczyszczenia, leczenie, wróżenie, udział w uroczystościach związanych z pierwszym siewem i żniwami (wspólnie z Hogonem, kapłanem kultu Lebe) oraz asystowanie w trakcie intronizacji i pogrzebu Hogona. Najważniejszym miejscem dla członków rodu jest świątynia Binu, gdzie odprawiane są ceremonie dotyczące członków rodu.

Ród składa się z kilku lineaży togu, pomiędzy którymi zawierane są małżeństwa. Lineaż jest to grupa pochodzeniowa złożona z osób wywodzących się od konkretnego, realnego przodka, połączonych poczuciem wspólnoty genealogicznej. Przynależność do togu lub do tire togu – jednego z jego segmentów ma największy wpływ na życie Dogona. Lineaże są egzogamiczne, patriarchalne i patrylokalne, a jego członkowie podzieleni ze względu na wiek oraz stosunek pokrewieństwa z założycielem. Członkowie togu posiadają wspólną ziemię, uprawianą przez wszystkich, którą zarządza najstarszy syn z bezpośredniej linii założyciela. Plony uzyskane z uprawy ziemi należącej do lineażu przechowywane są w specjalnym spichlerzu. Dystrybuuje się je pomiędzy członków gdy ich domowe spichlerze są już puste.

Ewa Prądzyńska