treść serwisu

Łyżka chrzcielna

Nota popularyzatorska

Jedną z ważniejszych różnic między protestantyzmem a katolicyzmem jest podejście do kwestii sakramentów, w tym chrztu. Luteranizm, będący od 1534 do 1945 roku główną religią na Pomorzu Zachodnim zakłada, że chrzest nie zmazuje grzechu pierworodnego, lecz opiera się na wierze ochrzczonego. W obu tych wyznaniach nadal jednak przez obrzęd chrztu przechodzi się przeważnie w wieku niemowlęcym. 

Zwyczaj wręczania dzieciom pamiątki z okazji chrztu w postaci srebrnej łyżki jako życzenia bogactwa i dobrobytu znany był jeszcze przed reformacją pod postacią łyżki apostolskiej, popularny szczególnie w Anglii, Holandii i Niemczech. Początkowo tradycja ta była powszechna wśród arystokracji, gdzie sztućce z metali szlachetnych były symbolem zamożności, prestiżu oraz pozycji społecznej. Lecznicze i chroniące przed epidemiami właściwości srebra miały też znaczenie w czasach dużej śmiertelności wśród noworodków i małych dzieci. 

Z czasem także bogaci mieszczanie zaczęli kultywować ów zwyczaj, a funkcjonujące w kulturze anglosaskiej powiedzenie: born with a silver spoon in one's mouth, mające także swój niemiecki odpowiednik: mit einem goldenen Löffel im Munde geboren sein, określało osobę urodzoną nie tylko w szlacheckiej a po prostu w zamożnej rodzinie.

Dawne łyżki do chrztu posiadały unikatową formę i niejednokrotnie tworzone były na zamówienie, u cenionych rzemieślników, którzy oprócz wykończenia pięknymi ornamentami, mogli spersonalizować zamawiany wyrób grawerunkiem z imieniem dziecka lub datą chrztu. 

Mimo nietypowej formy, za łyżkę chrzcielną uważa się wykonaną w 2. połowie XVIII wieku chochelkę autorstwa Johanna Friedricha Timma (1728–1782) ze zbiorów Muzeum Historii Szczecina. Wykonany ze srebra i pozłacany wewnątrz egzemplarz, zaopatrzony został w złotniczy znak Szczecina w postaci głowy gryfa oraz inicjały autora.

Małgorzata Peszko



Sygnatury i napisy:

  1. Sygnatura;znak;punca;napis: na spodzie czary; wypukły, z czarnym zabrudzeniem dookoła liter: I.F. | TIM
  2. Znak;punca: na spodzie czary
  3. Znak;punca;napis: na spodzie czary; ozdobną kursywą; litera W zakończona zawiniętym ogonkiem: FW
  4. Znak: na spodzie czary czerpaka, pod trzema znakami złotniczymi

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

Timm Johann Friedrich 1728-1782

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 45 cm, szerokość: 8 cm

Rodzaj obiektu

chochla, przedmiot ceremonialny

Technika

odlew, repusowanie, puncowanie, złocenie

Tworzywo / materiał

srebro, drewno

Pochodzenie / sposób pozyskania

zakup

Czas powstania / datowanie

1748 — 1782

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Szczecin (województwo zachodniopomorskie)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/H/970

Lokalizacja / status

obiekt na ekspozycji Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina, ul. Księcia Mściwoja II 8, Szczecin

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd