Misa (kociołek) typu Friedefeld

Dokładne miejsce i data odkrycia rzymskiej misy z brązu nie są znane. Prawdopodobnie była elementem wyposażenia grobu szkieletowego. Do zbiorów szczecińskiego muzeum została przekazana jako dar, w spadku po zmarłym w 1907 roku Gottfriedzie von Bülow, szczecińskim historyku i archiwiście, kierowniku Archiwum Państwowego w Szczecinie i redaktorze lokalnego branżowego rocznika Baltische Studien, dotyczącego historii Pomorza i wydawanego od 1832 roku najpierw w Szczecinie, potem w Hamburgu i Marburgu a obecnie w Kiel. Naczynie trafiło do niego najprawdopodobniej w ostatniej dekadzie XIX wieku, w czasie, gdy był członkiem Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza, którego zbiory stanowią w dużej części podstawę dzisiejszej kolekcji archeologicznej Muzeum Narodowego w Szczecinie. Misa ma pionowe ścianki pokryte gęstym skośnym żłobkowaniem. Pod wylewem naczynia znajduje się dookolne żeberko. Wylew jest wychylony na zewnątrz, dno jest płaskie, bez stopki. W literaturze archeologicznej jest określana jako typ Friedefeld. Misy tego typu były produkowane w warsztatach nadreńskich. Szlakiem morskim trafiały nad Morze Bałtyckie, zwłaszcza na wyspy duńskie, a stamtąd na obszary dorzecza Odry i Wisły. Zjawisko to, określane jako tzw. „fala duńska” napływu importów rzymskich, stanowiło „konkurencję” dla szlaku bursztynowego. Znalezisko brązowej misy na Pomorzu Zachodnim ma związek z ludnością grupy gustowskiej i możne je datować na 2. połowę II wieku. Grupa gustowska to jedno z licznych lokalnych ugrupowań, które ukształtowało się pod wpływem innej dużej jednostki kulturowej, tzw. kultury wielbarskiej (najczęściej wiązanej z Gotami) oraz nadłabskich kultur germańskich.

Monika Witek