Portret żony

Żona Józefa Mehoffer, Jadwiga, często była jego modelką, pojawiała się zarówno na samodzielnych portretach, jak i złożonych, figuralnych kompozycjach, z Dziwnym ogrodem (1903) na czele. Pomiędzy 1915 a 1923 rokiem artysta stworzył serię rysunków nazywanych przez niego „Rewią mody”. Również do tych prac pozowała Jadwiga, ubrana w stylu epoki w niezwykłe kapelusze, boa, brosze, strusie pióra, falbany, pelerynki. Portret olejny z 1915 roku wpisuje się w rozwijany przez lata pomysł wykonywania portretowych wizerunków eksponujących zróżnicowane, bogate stroje. Postać, ujęta w lewym profilu w bliskim planie na tle karmazynowej czerwieni, nosi bujne futro narzucone na zielonkawą bluzkę, spiętą dekoracyjną broszą. Jej głowę wieńczy duża futrzana czapka o specyficznej, ostro rysującej się linii dekorowanej piórami. Rozwijana przez całe wspólne życie galeria portretów Jadwigi stanowi trwałe świadectwo zachwytu i utrwalania jej delikatnych rysów twarzy, a także dokumentuje rozległą panoramę modnych kostiumów pierwszej 1. XX wieku.

Mehoffer poszukiwał w swojej wczesnej twórczości efektu syntezy, dekoracyjności, ornamentalnych deseni wydobytych giętką, „secesyjną” linią i intensywną barwą, kształtujących stylistykę jego malarstwa jako scalenia obserwowanych form naturalnych. W późniejszej fazie bogactwo form wydobytych czytelnym konturem zastąpił wnikliwą analizą tworzyw, materiałów, faktur i ich malarską interpretacją. Portret żony z 1915 roku wpisuje się w malarski program wnikliwej obserwacji i artystycznego przetworzenia. Delikatna cera i jasna skóra odkrytej szyi Jadwigi emanuje intensywnością, zmysłowością – poprzez zestawienie ze zróżnicowaną, bogatą, starannie wydobytą strukturą materiałów i tkanin stroju. Portret zyskuje charakter naoczności, bliskości – intensywnego obcowania z modelem.

Marcin Lachowski