Portret Adama Rubacha

Adam Rubach (1586–1638), syn koszalińskiego rajcy Martina Rubacha i Anny z Podewilsów, w wieku 18 lat rozpoczął naukę w Gdańskim Gimnazjum Akademickim, gdzie ukończył kursy filozofii u Bartholomäusa Keckermanna (około 1572–1609) oraz medycyny u lekarza i anatoma Joachima Oelhafa (1570–1630). W 1608 roku wyjechał na studia medyczne do Wittenbergi, a następnie do Montpellier we Francji. Po otrzymaniu tam tytułu doktora medycyny w 1613 roku, podróżował po Włoszech spędzając rok w Padwie na pogłębianiu wiedzy medycznej. Wróciwszy do Koszalina został przybocznym medykiem księcia Franciszka I (1577–1620) i Anny Marii Brandenburskiej (1567–1618), wdowy po Barnimie X (1549–1603). Był też fizykiem miejskim, czyli lekarzem odpowiedzialnym za higienę komunalną i nadzór epidemiologiczny. W 1618 roku, gdy Franciszek I objął władzę w Szczecinie, Rubach przeniósł się wraz z nim do stolicy Pomorza jako lekarz nadworny. Po śmierci księcia pełnił tę funkcję również u boku Bogusława XIV (1580–1637). W 1628 roku został członkiem kapituły Fundacji Mariackiej w Szczecinie oraz prowizorem Pedagogium Książęcego.

Obraz namalowany został w konwencji reprezentacyjnego portretu dworskiego wykształconego w 4. ćwierci XVI wieku. Adam Rubach stoi sztywno wyprostowany, prawą rękę wspartą ma na boku, w geście akimbo, wyrażającym dumę i ostentację, a lewą na rękojeści rapiera, atrybucie szlachcica. O wysokiej pozycji społecznej i zamożności portretowanego świadczy ubiór z kosztownej tkaniny, zdobiony misterną koronką oraz upiętymi efektownie złotymi łańcuchami i medalionem z portretem księcia, najpewniej Franciszka I.

W zbiorach muzeum, pod numerem MNS/Szt/1165, znajduje się również portret pierwszej żony Adama Rubacha, Anny Marii Schultz (1597–1631).

Monika Frankowska-Makała