Powrót do przeszłości

Zapraszam Cię w podróż po Polsce – nie tylko na mapie, ale również w czasie. Zobaczysz miejsca, które przez ostatnie 100 lat, a nawet dłużej, dzielnie znosiły upływ czasu. Dziś wyglądają niemal tak samo jak dekady temu. Jednak nie wszystkie miejsca miały tyle szczęścia. Warto przyjrzeć się temu, co i dlaczego się w nich zmieniło. Zapraszam do zabawy w szukanie różnic i podobieństw.

Opracowanie:

Renata Pernak

Licencja

Odgadnij, co to za miejsca

Znajdź różnice i podobieństwa

.

MIEJSCE 1

Odgadnij, co to za miejsce, znajdź różnice i podobieństwa

Stettin. Heumarkt mit altem Rathaus um 1900 | Szczecin. Rynek Sienny ze starym Ratuszem około 1900

negatyw 13/18

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Naszą podróż rozpoczynamy na północy Polski, na Rynku Siennym w Szczecinie

Słowo „rynek” oznacza plac w centrum miasta, na którym dawniej handlowano. Określenie „sienny” przypomina o tym, że niegdyś sprzedawano tutaj siano. Na rynku znajduje się ratusz. To ten wysoki, dość wąski budynek po prawej stronie.

Stettin. Heumarkt mit altem Rathaus um 1900 | Szczecin. Rynek Sienny ze starym Ratuszem około 1900

negatyw 13/18

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Urzędnicy miejscy opuścili jego wnętrza pod koniec XIX w., przenosząc się do innego, większego budynku. Wówczas pomieszczenia w ratuszu wynajmowały różne firmy. Na czarno-białej fotografii widzimy szyld z niemieckim słowem „Möbel”, czyli meble. Oprócz magazynu i sklepu meblowego mieściła się tam również winiarnia. Obecnie budynek jest siedzibą Muzeum Historii Szczecina.

Stettin. Heumarkt mit altem Rathaus um 1900 | Szczecin. Rynek Sienny ze starym Ratuszem około 1900

negatyw 13/18

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Na czarno-białej fotografii wyróżnia się także gmach po lewej stronie. To dawna giełda, czyli miejsce, w którym zawierano ważne transakcje handlowe. Budynek został zniszczony w wyniku bombardowania w trakcie II wojny światowej. Dziś w jego miejscu stoją bloki mieszkalne.

Stettin. Heumarkt mit altem Rathaus um 1900 | Szczecin. Rynek Sienny ze starym Ratuszem około 1900

negatyw 13/18

Muzeum Narodowe w Szczecinie

MIEJSCE 2

Odgadnij, co to za miejsce, znajdź różnice i podobieństwa

Stettin. Schlosskirche | Szczecin. Kościół zamkowy

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Stettin. Schlosskirche | Szczecin. Kościół zamkowy

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Przenieśmy się teraz na szczecińską ulicę Korsarzy

Dojdziemy nią z centrum miasta do Zamku Książąt Pomorskich. Wówczas naszym oczom ukaże się Wieża Dzwonów. Znajduje się w niej dzwon odlany 500 lat temu! Co ciekawe, jest on starszy od wieży o ponad 100 lat. Zatem wcześniej musiał znajdować się w innym miejscu – najprawdopodobniej w zamkowym kościele.

Stettin. Schlosskirche | Szczecin. Kościół zamkowy

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Choć ulica ta mierzy zaledwie nieco ponad 100 metrów, na przestrzeni wieków przeżyła niejedno. W średniowieczu była wąską dróżką wzdłuż murów obronnych, dlatego nazywano ją ulicą Przy Murze Miejskim. W późniejszym czasie nosiła różne nazwy: Przy Fosie, Zamkowa i Wielka Rycerska, by po II wojnie światowej otrzymać nazwę Korsarzy.

Niezależnie od nazewnictwa ulica od zawsze przyciągała swoim urokiem malarzy i fotografów. Ujęcie z prezentowanych zdjęć można wręcz określić mianem najpopularniejszego widoku szczecińskiego zamku.

MIEJSCE 3

Odgadnij, co to za miejsce, znajdź różnice i podobieństwa

Pocztówka z widokiem Warszawy – ulicy Królewskiej

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Prosto ze Szczecina przenosimy się do Warszawy, na ulicę Królewską

Na czarno-białej przedwojennej pocztówce widać tętniącą życiem ulicę. Między wysokimi kamienicami jedzie tramwaj pełen pasażerów, przechodnie śpieszą się, by załatwić swoje sprawy. W naszym kierunku – a więc ku Krakowskiemu Przedmieściu – zmierza dorożka konna…

Pocztówka z widokiem Warszawy – ulicy Królewskiej

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Niemal sto lat później jest zupełnie inaczej. Zniknęły kamienice po prawej stronie ulicy, zamiast nich przy drodze rozciąga się równo skoszony trawnik Ogrodu Saskiego. Panuje spokój i cisza, choć to przecież ścisłe centrum stolicy.

Skąd ta zmiana? W czasie II wojny światowej niemieccy żołnierze otrzymali rozkaz zrównania Warszawy z ziemią. W ciągu sześciu lat wojny w stos gruzów przemieniła się większość przepięknych budynków.

Pocztówka z widokiem Warszawy – ulicy Królewskiej

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Jest jednak element wspólny obu zdjęć: to kamienica Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych widoczna po lewej stronie. Cudem przetrwała wojnę i aż do dziś mieści w swych murach instytucję związaną ze sztuką, Zachętę – Narodową Galerię Sztuki.

Pocztówka z widokiem Warszawy – ulicy Królewskiej

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

MIEJSCE 4