![E/9489/ML Obraz malowana na odwrociu szkła, prostokątny w układzie pionowym, oprawiony w drewniana ramkę z deseczek sosnowych (szer. 4 cm), łączonych na wpust i kołeczki. Tło obrazu jasne, rozbielone popielate. Po środku namalowana 3 postaci św. Apolonii, z czarnym okonturowaniem wszystkich elementów szat i rysów. Twarz zwrócona w prawą stronę, otoczona żółtą aureolą. Rysunek oczu, brwi, nosa, ucha wykonany czarną kreską, jasne plamy na policzkach i w kącikach oczu, usta nie są widoczne. Włosy ciemne, półdługie opadające na lewe ramię. Suknia fałdowana koloru czerwonego z głębokim wycięciem V, sięgającym do pasa, pomalowanym na żółto z kwiatem pośrodku, wokół szyi szara obwódka. W talii ciemny, szeroki pas ze śladami złocenia. Rękawy do łokci, przy lewym żółta falbanka. W prawej dłoni ciemnozielona palma męczeństwa, w lewej – szczypce beżoworóżowe. Dolna partia sukni, poniżej talii, otoczona od tyłu szatą opadającą w dół, w kolorze ultramaryny, przewieszona przez zgięcie prawej ręki. Tło u góry obrazu, po obu stronach postaci, ozdobione jest symetrycznymi kwiatonami, złożonymi z kulistych kwiatów (po 3) czerwono-żółtych, rozdzielonych ciemnozielonymi owalnymi listkami.](/brepo/panel_repo/2022/04/14/7gwl4p/contain-360-1000-max-e-9489-ml-001.jpg)
Święta Apolonia
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Sztuka Ludowa Lubelszczyzny (XVII – 1. połowa XX wieku)
Kolorystyka dawnych obrazów na szkle jest bardzo charakterystyczna. Farby z reguły były mało mieszane, a kolory uproszczone. Malowano czystymi barwami, często zestawiając je kontrastowo. Powszechnie używano czerwieni, koloru niebieskiego we wszystkich odcieniach oraz białego, zielonego i żółtego. W niektórych obrazach pojawia się kolor złoty. Pokrywano tą barwą nimby wokół głów świętych oraz przedmioty, które kojarzą się ze szlachetnym kruszcem, na przykład kielichy, korony czy berła. Efekt złotego błysku osiągnięto, podkładając pod niezamalowane lub pokryte pokostem szkło, folię lub, rzadziej, płatki złota. Różnymi barwami, w zależności od odmiany i warsztatu, były malowane tła obrazów. Najczęściej stosowano: granat, niebieski i kremowożółty.
Do malowania na szkle używano ręcznie rozcieranych barwników, a spoiwem były przeważnie olej i pokost lniany. W większości obrazów kontury wykonywano farbami wodnymi utwardzonymi klejem lub gumą. We fragmentach podlepianych pozłotką używano często farb laserunkowych ze zwiększoną domieszką oleju i terpentyny. Przy rysowaniu konturu pomagano sobie najczęściej podkładkami, którymi mogły być specjalnie przygotowane na papierze wzory lub miedzioryty i drzeworyty. Taflę szklaną przed malowaniem dokładnie oczyszczano z tłustych zabrudzeń. Dzięki tym zabiegom farby nie odpryskiwały, mimo iż ich powierzchnie były pofalowane i wewnątrz pełne pęcherzyków powietrza. Niezamierzone skazy podnosiły walory samych malowideł, światło załamywało się na nich nieregularnie i refleksami stwarzało dodatkowe efekty wizualne.
Technika powstawania obrazów na szkle różniła się od malowania na innych podłożach: płótnie, desce czy blasze. W pierwszej kolejności malowano kontury, ornamenty i szczegóły. Następnie po wyschnięciu pierwszej warstwy wypełniano kolorem płaszczyzny wewnątrz konturów, a na końcu tło. Farbę nakładano laserunkowo lub kryjąco na wiele sposobów: plamami, kreskami, punktami. W technice malowania na szkle, nie mogąc uzyskać efektów przez stosowanie odcieni i faktur, cieniowanie zastępowano układem rytmicznych cienkich kreseczek akcentujących fałdy szat, ułożenie włosów czy bogactwo dekoracji kwiatowej. Zabieg ten, nazywany szrafowaniem, stwarzał iluzję głębi, dzielił większe płaszczyzny koloru.
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
obraz, malarstwo
Technika
technika malarska
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Okręgowe w Toruniu
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna