Mutter mit Kind - Shanghai | Matka z dzieckiem - Szanghaj (Chińska matka z dzieckiem)

Grafika Emila Orlika przedstawia młodą Chinkę z małym dzieckiem, którą artysta zaobserwował w Szanghaju. Forma ryciny nawiązuje do kompozycji, których tematem była Madonna z Dzieciątkiem. Obie portretowane osoby mają tradycyjne chińskie stroje. Synek z pełną powagą wpatruje się w twarz matki, której opuszczony wzrok wydaje się wyrażać głębokie zamyślenie. Kobieta prawą ręką podtrzymuje dziecko, a wyciągnięty palec wskazujący lewej ręki kieruje w jego stronę. Ten gest, podobny do gestów Matki Boskiej, dodatkowo uwiarygadnia skojarzenie z przedstawieniem Madonny z Dzieciątkiem. Orlik połączył motywy dalekowschodnie z europejskim wzorcem kompozycyjnym.

Grafika została wykonana mieszaną techniką, akwaforty, suchej igły i ruletki w 1913 roku i odbita farbą z tonie zielonym na pseudojapońskim papierze welinowym ze znakiem wodnym USA Strathmore Japan. Wydało ją Vereinigung Freunde Graphischer Kunst (Stowarzyszenie Przyjaciół Sztuki Graficznej) w tece rocznej (Jahresmappe) na rok 1913. Kompozycja była jednym z rezultatów zainteresowania Orlika sztuką dalekowschodnią i pobytu na Dalekim Wschodzie, przede wszystkim Japonii, gdzie uczył się tamtejszego warsztatu graficznego.

Emil Orlik urodził się w 1870 roku w Pradze, zmarł w Berlinie w 1932 roku. Był artystą o wielostronnych możliwościach. Tworzył obrazy, grafikę, rysunki, scenografie, fotografie, a także nauczał. Naukę rozpoczął w 1889 roku w Monachium od malarstwa, kontynuował u grafika Johanna Leonharda Raaba (1825–1899). Pracował w Pradze, Wiedniu i Berlinie, gdzie otrzymał etat dydaktyczny w zakładzie edukacyjnym przy Kunstgewerbemuseum – prowadził tam klasę grafiki i sztuki książki. We wcześniejszym okresie życia tworzył pod wpływem secesji, później zwrócił się w stronę środków artystycznych stosowanych przez ekspresjonistów.

Ewa Gwiazdowska