Grot

Żelazny grot broni drzewcowej odkryto w trakcie badań cmentarzyska ciałopalnego z młodszego okresu przedrzymskiego i okresu rzymskiego (II wiek p.n.e.–III wiek n.e.) w miejscowości Masów, powiat rycki, województwo lubelskie, prowadzonych w 1953 roku przez Jana Gurbę z Katedry Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Jest to grot z szeroko rozstawionymi krótkimi zadziorami i sześciokątną tulejką rozszerzającą się ku wlotowi. Do wyposażenia tego grobu należą również metalowe części tarczy w postaci imacza (uchwytu) oraz umba (szczytu). Całość uzbrojenia można datować na drugą połowę II lub początki III wieku n.e.

Nie można oczywiście jednoznacznie odpowiedzieć, czy broń znaleziona w grobie mogła być używana przez wojownika. Niewątpliwie w ten sposób została podkreślona pozycja społeczna zmarłego.

Groty broni drzewcowej należą do najliczniejszej grupy uzbrojenia znajdowanej w grobach ludności kultury przeworskiej. Stanowiły elementy włóczni używanej do ciosów z niewielkiej odległości, oszczepu miotanego z dystansu oraz stosowanej w obu sposobach walki broni drzewcowej. Ten rodzaj broni uniwersalnej jest wymieniany przez Tacyta pod nazwą framea. Groty bez zadziorów reprezentują włócznię do walki wręcz, podczas gdy groty z zadziorami są częścią oszczepu, czyli broni pociskowej. Taka broń mogła być wykorzystana tylko raz, gdyż zadziory uniemożliwiały wyszarpnięcie jej z ciała przeciwnika i ponowne użycie. Zapewne ten rodzaj broni wyrzucano na początku starcia, podczas gdy drzewce zaopatrzone w grot bez zadziorów służyły jako włócznia do wielokrotnego zadawania ciosów. Na Lubelszczyźnie groty z zadziorami dotychczas są znane z dziesięciu stanowisk.