Dzban

W „Polskim garncarstwie ludowym” pod red. Aleksandra Błachowskiego znajdujemy informację, że dzban to naczynie o średnicy wylewu najczęściej mniejszej od średnicy brzuśca, z uchem, do płynów. W „Słowniku terminologicznym sztuk pięknych PWN” czytamy, że jest to naczynie z szyjką, uchwytem i zwykle poszerzonym wylewem. Całkiem niedawno słowo „dzban” zyskało też nowe, przenośne znaczenie i w mowie potocznej używane jest na określenie osoby niezbyt rozgarniętej. Dzbanami posługiwano się już w dalekiej przeszłości. Kazimierz Moszyński w „Kulturze ludowej Słowian”, stwierdza, że dzbany rozpowszechnione były wszędzie, ale nie wszędzie w jednych i tych samych formach. W niektórych rejonach Europy północnej i wschodniej używano naczyń dzbankowatych wykonanych z klepek, z dziobkami w postaci lejków wyrabianych z sęków. W zbiorach Działu Etnografii Pomorza Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się blisko sto dzbanów i dzbanków. Prezentowany egzemplarz jest jednym ze starszych w kolekcji i pochodzi z połowy XIX wieku. Zdobiony jest dookolnym ornamentem roślinnym wykonanym przez odciskanie w glinie wzorów za pomocą stempli. Używany był do przechowywania płynów.

Agnieszka Słowińska