![MNS/Szt/1177 Epitafium ze sceną Ukrzyżowania - ujęcie z przodu; Na pierwszym planie Chrystus na krzyżu w formie litery T, odziany w białe perizonium rozwiane przy lewym biodrze. Głowę i spojrzenie kieruje ku górze. Na głowie korona cierniowa w świetlistym nimbie. Nad głową przygwożdżona kartka z napisami w trzech językach. Po bokach, sięgając do wysokości bioder Chrystusa, przedstawione postacie: po lewej postać mężczyzny w czarnym płaszczu i odznaczającym się białym żabotem u szyi; po prawej sześć postaci kobiecych, dwie dorosłe i czwórka dzieci. Jedna z kobiet w białym czepcu z czarnymi kokardkami, trzyma w rękach kwiat oraz owoc cytryny. Na dalszym planie po lewej stronie stok wzgórza, dalej na horyzoncie przedstawiono sztafaż miejski za murem. Niebo zachmurzone, rozświetlone nad postacią Chrystusa pojedynczą smugą światła.](/brepo/panel_repo/2024/02/21/ssn6oo/contain-360-1000-max-mns-szt-1177-diga6923-m.jpg)
Epitafium ze sceną Ukrzyżowania
około 1650 — 1700
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Malarstwo renesansowe i barokowe
Zakomponowane w owalu na wypukłej blasze epitafium upamiętnia zmarłego mężczyznę, ukazanego na pierwszym planie, w ujęciu od pasa. Ubrany w strój mieszczański charakterystyczny dla mody holenderskiej 2. połowy XVII wieku, w ręce trzyma czerwoną różę. Jego portret jest obrazem w obrazie, został bowiem wkomponowany w tło, jakim jest przedstawienie biblijnego tematu Zmartwychwstania. Nad otwartym grobem w centralnej części widnieje postać Chrystusa w świetlistej aureoli. Poniżej ukazano pilnujących grobu rzymskich żołnierzy, budzących się w przestrachu, a na drugim planie po lewej stronie pejzaż z przedstawieniem Jerozolimy oraz Golgotę z trzema krzyżami. Trzy kobiety spod wzgórza zmierzają w stronę grobu Chrystusa, są to biblijne Marie: Maria Magdalena, Maria Kleofasowa oraz Maria Salome, które w poranek Zmartwychwstania szły namaścić ciało Chrystusa (Mk 16,1-6).
Źródłem inspiracji dla tego dzieła był miedzioryt z ilustracjami do Biblii autorstwa szwajcarskiego artysty działającego na terenie Niemiec, Matthäusa Meriana z 1627 roku. Powtórzono kompozycję, zachowując układ otwartego grobowca i rozmieszczenie żołnierzy. Własną inwencją malarza był układ szat Chrystusa. Autor zmienił również położenie dłoni, w której Zbawiciel trzyma proporzec. We wzorcu graficznym zaś Chrystus unosi dłoń w geście błogosławieństwa.
Dzieło należy zaliczyć do przykładów malarstwa warsztatu cechowego z terenów protestanckiego Pomorza, gdzie jego pierwowzór był popularny w XVII wieku. W kontekście teologii protestanckiej Zmartwychwstanie symbolizowało zwycięstwo nad śmiercią, diabłem i grzechem. Również róża trzymana przez zmarłego miała w sztuce sepulkralnej bogatą wymowę symboliczną, nawiązującą do Męki Pańskiej czy przemijania. Owalna forma obrazu wskazuje, iż miał on zapewne snycerską obudowę, niezachowaną do naszych czasów.
Justyna Bądkowska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 74 cm, szerokość: 66.5 cm
w ramie: wysokość: 95 cm, szerokość: 87 cm
Rodzaj obiektu
obraz
Technika
technika olejna
Tworzywo / materiał
blacha miedziana, drewno
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
około 1650 — 1700
Muzeum Narodowe w Szczecinie
1668
Muzeum Narodowe w Szczecinie
około 1567 — 1600
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna