Ostrze kościane

Ostrze kościane z miejscowości Borzym, pow. gryfiński zostało odkryte w torfowisku przez robotnika Ulricha około 1909 roku i przekazane następnie do zbiorów szczecińskiego Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde przez miejscowego nauczyciela Schwantkesa. Jest lekko spłaszczone, co wynika z naturalnego kształtu kości długiej zwierzęcia nieokreślonego gatunku. Pierwszym etapem wykonania narzędzia było wyżłobienie bruzd wzdłuż osi kości oraz wyłamanie odpowiednio długiego fragmentu. Tak otrzymany półwytwór obrabiano następnie narzędziami krzemiennymi, doprowadzając stopniowo do pożądanej formy. Na powierzchni ostrza wciąż widoczne są ślady użytkowania i napraw narzędziami krzemiennymi – podłużne linie ryte i poprzeczne prążkowanie. Ich obecność pozwala przypuszczać, że ostrze było pierwotnie dłuższe, a naprawy powodowały sukcesywne skracanie aż do momentu, gdy użytkowanie było już praktycznie niemożliwe. Tego typu zabiegi naprawcze są typowe dla ludności reprezentującej zbieracko-łowiecki tryb życia, wykorzystującej różnorodne surowce i dysponujące nimi w zależności od ich dostępności i jakości. Ostrza kościane używane były jako groty strzał, oszczepów i włóczni przez społeczności środkowej epoki kamienia zamieszkujące tereny Europy Północnej. Odkrywane są głównie w torfowiskach, które sprzyjają przetrwaniu wyrobów z surowców organicznych. Ze względu na prostotę wykonania i uniwersalność ostrze kościane z Borzymia może być datowane jedynie ogólnie na mezolit i protoneolit (ok. 9600–4100 BC).

Michał Adamczyk