Brakteat

Cechą charakterystyczną brakteatów jest brak rewersu – ma tylko awers. Na prezentowanym brakteacie znajduje się mocno stylizowany wizerunek jeźdźca na koniu. Pomiędzy głową jeźdźca a końskim łbem znajduje się napis runiczny ō t a,  a pod końskim łbem swastyka. Brakteat jest zdobiony na obwodzie trzema kręgami imitującymi perełkowany drut. Brakteaty skandynawskie zazwyczaj zdobione są stylizowanymi wyobrażeniami głów ludzkich i całych postaci oraz przedstawieniami zwierząt. Najczęściej występują okazy zdobione postacią męską na koniu stanowią osobny typ (tzw. typ C). Około 10 % brakteatów ma krótkie napisy runiczne, znacznie więcej natomiast symbole, jak np. swastyka. Wyobrażenie jeźdźca na koniu nawiązuje do przedstawień cesarzy rzymskich, jakie znane są z monet i medalionów odkrywanych Europie centralnej i północnej. Datowane są na 2. połowę IV i początek V wieku. Zgodnie z inną interpretacją jeździec na koniu to Odyn (Wodan) jadący na koniu Sleipnirze. Identyczny brakteat odkryto w 2010 w Søtoftegård (zachodnia Zelandia). Analogie znane są ponadto z południowej Szwecji I Bornholmu. Złote skandynawskie brakteaty z napisami runicznymi stanowią unikalną kategorię zabytków. Jako inny przykład wskazać można okaz z Wapna, pow. wągrowiecki z napisem "sabar".

Bartłomiej Rogalski