Przekłuwacz

Ostrze z kości długiej zwierzęcia jeleniowatego znaleziono przypadkowo w trakcie eksploatacji złoża margla przed listopadem 1889 roku w pobliżu Gniewina, pow. wejherowski. Odkryto wówczas w sumie cztery przedmioty, ale dwa z nich zaginęły. W 1899 roku zostały przekazane szczecińskiemu Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde przez pastora Trappa z Gniewina. Ostrze zostało wykonane z kości długiej nieokreślonego gatunku zwierzęcia z rodziny jeleniowatych. W przekroju jest asymetryczne, zgodnie z naturalną krzywizną kości. Z jednej strony wierzchołek jest starannie zestrugany i wyświecony, zaś na wierzchołku widoczny jest tzw. impakt, czyli złamanie będące skutkiem uderzenia w twardą powierzchnię. Sam wierzchołek nosi ślady kilkukrotnych napraw, z których ostatnia miała na celu usunięcie pozostałości impaktu. Wszystkie te obserwacje sugerują, że ostrze używane było przez długi czas i pierwotnie było znacznie większe. Wydaje się, że jest to narzędzie wykonane doraźnie, bez konkretnego planu. Ostrza kościane były powszechnie wytwarzane przez ludność reprezentującą kultury mezolityczne. Służyły jako groty strzał, oszczepów, włóczni oraz harpunów. Z uwagi na warunki klimatyczne dobrze zachowują się w torfowiskach północnoeuropejskich. Wiele z odkryto przypadkowo w XIX wieku w trakcie przemysłowej eksploatacji złóż torfu.

Michał Adamczyk