Figura antropomorficzna

Rzeźbę postaci ludzkiej o walcowatym kształcie, z trójkątnie zaznaczoną twarzą, ozdobiono licznymi poziomymi, pionowymi oraz ukośnymi nacięciami, które na wysokości głowy przypominają charakterystyczną koronę. Terakoty ze starożytnego miasta Djenne-Jeno (nazywanego również starym Djenne lub Dżenne, Dżenne-dżeno, Djenne-Djenno, Djenné-Jeno, Jenne-Jeno) położonego w wewnętrznej delcie Nigru we współczesnym Mali, przedstawiają przede wszystkim bogato zdobione postaci ludzkie. Najczęściej pokryte są geometrycznymi wzorami, często linearnymi, które artysta wykonywał ostrym narzędziem lub odciskiem sznura przed wypałem.

Osada Djenne-Jeno powstała w III wieku BC. Założyli ją przybysze z Sahary znający obróbkę żelaza, zajmujący się chowem bydła, rybołówstwem i łowiectwem. Osada z czasem osiągnęła powierzchnię 10 hektarów. Jej mieszkańcy zamieszkiwali okrągłe chaty wykonane z gliny i mułu, uprawiali ryż afrykański. W latach 400–900 BC Djenne-Jeno powiększyło się o 23 hektary, wzrosła również liczba mieszkańców, o czym świadczą znalezione przez archeologów liczne groby z tego okresu. Dynamiczny rozwój ośrodek zawdzięcza pośrednictwu handlowemu między Saharą a ziemiami na południe od rzeki Niger. Lokalne produkty, m.in. suszone ryby, ryż, wyroby z żelaza oraz ceramikę wymieniano m.in. na kamień, miedź, sól, szklane paciorki czy złoto. Djenne-Jeno należało do pierwszych ośrodków wczesnomiejskich. Wykształciło wielu wybitnych specjalistów zajmujących się obróbką żelaza oraz gliny. Miasto z niewyjaśnionych przyczyn zostało opuszczone w XIV wieku.

W 1988 roku Djenne-Jeno (oraz historyczne centrum założonego w średniowieczu sąsiedniego Djenne) zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Katarzyna Findlik-Gawron