Wisiorek

Złoty wisiorek kulisty jest przykładem wysokiego poziomu sztuki jubilerskiej starożytnych rzemieślników działających w pierwszych wiekach naszej ery na terenie Barbaricum.

Zabytek został znaleziony na cmentarzysku kultury przeworskiej w Opoce, nad rzeką Kurówką, w gminie Końskowola, powiecie puławskim. Badania archeologiczne na tym stanowisku prowadził w latach 1961–1962 lubelski archeolog Zygmunt Ślusarski.

Ozdobę włożono jako dar do ciałopalnego grobu kobiety. Do wyposażenia grobu należały także, między innymi: naczynia gliniane, a wśród nich popielnica – w której złożono spalone kości, żelazne zapinki (spinki do odzieży), sprzączkę do pasa. Grób można datować na 2. połowę II wieku n.e.

Wisiorek ma postać kuli zakończonej triadą utworzoną z granulek. Technika granulacji, znana już złotnikom antycznym, polegała na nalutowywaniu bardzo drobnych kuleczek – granulek – na powierzchnię przedmiotów, co tworzyło finezyjny ornament. Wisiorek został wykonany ze złota, które było rzadko wykorzystywane do produkcji ozdób przez społeczności kultury przeworskiej, utożsamiane z Wandalami. Prawdopodobnie ozdoba ta została importowana z obszaru zajętego przez kulturę wielbarską, czyli Gotów.

Wisiorki kuliste są stosunkowo rzadkimi znaleziskami na terytorium środkowoeuropejskiego Barbaricum. Także wykonanie ze szlachetnego kruszcu czyni ten eksponat niezwykle cennym.